ЕПИЗОДА ИЛИ УВЕРТИРА ЗА НОВА КРИЗА: Што ги потресе светските берзи во понеделникот?

Добивај вести на Viber

Американските акции остро паднаа во понеделникот поради распродажбата на светските пазари поради стравувањата од рецесија во САД по разочарувачкиот извештај за вработувањата во јули. Европските и американските берзански индекси во понеделникот го следеа минатонеделниот тренд и го продлабочија падот, бидејќи инвеститорите се загрижени за развојот на економската ситуација во САД и разочарувачките приходи од технолошките компании. Главниот јапонски берзански индекс Никеи 225 падна за речиси 13 отсто во понеделникот, а цените на акциите паѓаат во Токио од минатата недела кога Банката на Јапонија ја зголеми референтната каматна стапка.

Кога ќе се случат вакви еднодневни и краткорочни падови, тогаш и инвеститорите имаат голема одбивност кон ризик и потоа дополнително се повлекуваат од пазарот, вели за Euronews Србија професорот Никола Стакиќ од Универзитетот „Сингидунум“.

Она што се случи на берзата во понеделникот, според Стакиќ, е комбинација од неколку фактори, а сите се иницирани од малку полоши податоци од пазарот на трудот во Америка, како и специфични фактори на пазарот во Јапонија, каде некои репер каматните стапки беа зголемени, што се случува многу ретко.

„Професионалците на берзата имаат стратегија наречена транспортна трговија, што значи да се позајмуваат пари со пониски каматни стапки, што беше во Јапонија, и да се пласираат пари со високи каматни стапки, кои беа претежно во Америка. Сега кога Јапонија почна да ги зголемува тие камати стапки, кои носат трговска стратегија почна да оди во спротивна, неочекувана насока и потоа предизвика мала паника на пазарот не толку добри квартални резултати на најголемите технолошки компании во светот лоцирани во Америка“, рече Стакиќ.

Покрај сето тоа, вели Стакиќ, кога ќе се додадат геополитичките тензии и ескалацијата, комбинацијата на сите тие фактори влијаеше на случувањата на берзите во понеделникот.

„Дека не е од системска природа се виде веднаш во Азија во вторникот, индексот Nikei се врати над 10 проценти, чекаме да видиме како ќе се отворат пазарите во Америка. Не верувам дека е некаква криза што има некаков системски карактер.“ смета Стакиќ.

Бојан Станиќ од ПКС вели дека се насобрале многу проблеми и наведува дека со оглед на тоа колку ги има, светската економија дури и добро функционира.

Тој за Еуроњуз Србија изјави дека пазарот практично реагира во паника кога ќе се појави некаков показател што може да укаже на почеток на поголема криза.

„Можеби се работи за само една епизода, една краткорочна осцилација на берзата, која ќе заврши без прелевање на проблемот. Заклучокот е дека пазарот е многу напнат, ситуацијата е многу тензична и затоа, сите овие негативни показатели кои можат да да биде регистриран во периодот што следи, сигурно ќе предизвика потреси на берзата“, смета Станиќ.

Според него, геополитичките тензии предизвикуваат голема неизвесност во однос на натамошниот развој на состојбите, од кои секако зависи економијата.

„Цените на енергијата може да скокнат доколку дојде до ескалација на војната на Блискиот исток, може да се случи да се запре олабавувањето на монетарната политика во смисла на намалување на клучните каматни стапки и сето тоа да доведе до зголемување на цените. на некои суровини и некои производи и затоа едноставно престанува трендот на запирање на инфлацијата“, рече Станиќ и нагласи дека пазарот е многу внимателен и секогаш кога ќе слушне некаква врева, реагира.

Дали одлуката на ФЕД е точна?

Главната причина за големата распродажба на акциите на светските пазари е стравот дека американската централна банка ФЕД доцни со намалување на каматните стапки и не успеа да го спречи забавувањето на економијата во САД, објави Блумберг.

Проф.

"ФЕД има можност да закаже вонреден состанок доколку треба и да донесе вонредни одлуки за намалување на каматните стапки. Таа спирала и паника не продолжи во Азија во вторникот, Европа исто така реагираше не толку панично како во понеделникот. Ако видиме дека ако е „спорадично“, тогаш ФЕД веројатно нема да гледа така, дека има потреба од некои вонредни состаноци и некои вонредни одлуки“, рече Стакиќ.

Зоран Грубишиќ, декан на белградската банкарска академија, изјави за Еуроњуз Србија дека централните банки имаат свои цели и дека ефективноста на нивната монетарна политика се мери според инфлацијата, а не според тоа што сака берзата и што сакаат инвеститорите.

„Најголемите централни банки водат политика на таргетирана инфлација, ги проценуваат глобалните и макроекономските ризици, а со тоа и ги намалуваат каматните стапки со темпото што го сметаат за соодветно. Следствено, ова може да влијае и на берзата, бидејќи инвеститорите очекуваа нешто, но тоа што го очекуваа го направи не се случи Но, не можеме да кажеме дека тие (ФЕД) доцнат или дека направиле грешка, едноставно берзите реагираат на различни информации.

Тој додава дека работата на централните банкари не е да ги следат очекувањата на инвеститорите и берзата, туку да внимаваат на економскиот раст и на некои прогнози.

Бојан Станиќ смета дека не може да се каже дека ФЕД доцни со намалување на каматните стапки.

„Економијата бара едно нешто, а тоа е - намалување на каматите, а тие креатори на економската политика велат - чекајте, инфлацијата не е целосно ставена под контрола, симната е, но се поставува прашањето за нов инфлаторен притисок. Ако се случи некој инцидент на меѓународно ниво, не можеме да кажеме дека едната страна е во право, а другата не е во право“, рече Станиќ.

Според него, економијата долго време чекаше некаков сигнал кој треба да биде поголема и посилна потврда за долгорочно закрепнување, но тоа не се случи.

„Се зборува за тоа како ова закрепнување се оддалечува од квартал во квартал во Европа. Од друга страна, Америка има генерално добра стапка на раст минатата година и добро ја отвори оваа половина година, но не можеме да знаеме, со оглед на тоа релативно добри перформанси во Последната година колку долго ќе продолжи оваа позитивна динамика Може да се случи намалување на активноста веќе во втората половина од годината, премин кон таа негативна траекторија и ако се поврзат два негативни квартали, може да се прогласи рецесија. Станиќ.

Професорот Стакиќ наведува дека во САД се стравува од рецесија бидејќи пазарот на труд бележи одредени негативни резултати и полека се намалува еуфоријата кај големите технолошки гиганти.

Тој вели дека има многу психолошки и психолошки фактори, наведувајќи дека емпириски е докажано дека септември во последните 100 години е најлошиот месец за финансиските пазари и во просек е во минус, а во многу поголем црвено од некои други месеци од годината.

„Како што се приближуваме до септември, секогаш ги имаме оние малку понагласени рецесиски настани. Меѓутоа, досега единствениот показател кој беше негативен во последно време беше поврзан со стапката на невработеност од пазарот на трудот. Кога ќе го погледнеме бруто домашниот производ, тој имаше солидни стапки на раст, инфлацијата се намалува до некое прифатливо ниво Имаше некои показатели на пазарот дека ќе има рецесија, така што Америка не излезе многу отпорна на сите настани и на сите тие ризици претходните две - три години“, рече професорот Стакиќ.