ЕВЕ ШТО СЕ КРИЕ ПОЗАДИ ИТАЛИЈАНСКОТО ЕКОНОМСКО ЧУДО - дождот од пари ќе запре, а потоа сѐ ќе се стопи

Добивај вести на Viber

Додека остатокот од Европа сè уште се бори, Италија бележи рекорден економски раст. Но, тука нема големо чудо: пред се, има апсурдно високо ниво на поддршка, а со тоа се трупа националниот долг, пишува Дојче веле.

Марио Конгедо е градежен претприемач кој заедно со својот брат и татко бара автентични имоти и згради во Саленто, полуостров на крајниот југоисточен дел на Италија, реновирајќи ги и продавајќи ги веќе 25 години.

- Повторно оди добро, ни вели 50-годишниот архитект. Повторно има купувачи за наместен имот, често од Германија или Англија. За време на пандемијата, работата речиси престана, но она што сега се случува во италијанскиот градежен сектор е „чисто лудило“ – и архитектот тоа не го мисли само во позитивна смисла, пишува Дојче веле.

Според сите сметки, сè е одлично: додека во последниот квартал од минатата година германската економија забележа минус од 0,3 отсто, италијанската порасна за 0,6 отсто - во долга серија на економски раст. „Од 2019 година, италијанската економија порасна за 3,8 отсто, што е двојно повеќе од Франција, пет пати повеќе од Германија“, резимира Јерг Кремер од Комерцбанка. Ова не е крај: оваа година прогнозата за Германија е мизерен раст од 0,1 отсто, ОЕЦД го проценува растот на италијанската економија на 0,7 отсто.

Сомнителна заслуга на владата

Италијанската премиерка Џорџа Мелони може гордо да се пофали дека овој економски раст е заслуга на нејзината влада, иако економските експерти предвидоа црни денови кога нејзината десничарска популистичка партија Браќа на Италија дојде на власт есента 2022 година - весникот Стерн ја прогласи за „најопасната жена во Европа“. Но, колку што најави „национална економска политика“ и остри мерки против имигрантите, таа всушност само ја продолжи економската политика на нејзиниот претходник, Марио Драги. И тоа е прифатливо и за светскиот пазар на пари, така што каматата што Италија треба да ја плати за заемите е на нивото пред да дојде на власт.

Но, има одредена вистина во тврдењето на италијанската премиерка дека економскиот раст на Италија е попречен од политичката нестабилност - дури и економистот на Комерцбанка има јасно мислење, за заслуга на Мелони: „Тешко. „Силниот раст лесно може да се објасни со лесната фискална политика на Италија“, смета Кремер. Со други зборови, италијанската држава троши пари, а тие пари прво се наоѓаат во новиот национален долг: пред короната државниот долг беше околу 1,5 отсто од БДП, во првата половина на 2023 година веќе е 8,3 проценти. Вкупниот долг е веќе над 140 отсто од БДП и расте од ден на ден.

Од владата на Драги, Италија почна со цела серија субвенции, а особено е значаен таканаречениот „Супербонус 110“ за енергетско реновирање на куќите. Тоа е дури и попрофитабилно отколку што звучи: кој и да одлучи да ја реновира својата куќа за да ја направи енергетски поефикасна, државата не само што ќе ги плати сите трошоци, туку и 10 проценти згора на тоа - обично даночно олеснување што ќе трае неколку години. „Можете да замислите дека таму експлодираа градежни инвестиции“, ни вели германскиот економист. „Тој ефект објаснува добри две третини од економскиот раст што го гледаме во Италија.

Градежниот претприемач од Саленто всушност треба да биде најголемиот корисник на оваа астрономска поддршка, но тој не е многу ентузијаст. Затоа што проблемот е што сите се бореа за тие државни пари и што експлодираа цените на градежните материјали, а работници не може да се добијат. А потоа доаѓа инфлацијата. „Кога владата плаќа за сè, на луѓето не им е грижа каква е сметката“, ни вели Конгедо. А тука е и фактот дека никој не ги контролира сметките и дали тие имаат некаква врска со сработеното. И знаете што значи тоа, особено на југот на Италија: голем број градежни компании веќе побарале од него да напише други и многу повисоки износи на фактурата. „Исто така побараа да наплатам двојно повеќе отколку што барав. „Не го направив тоа, изгледа како кражба“, вели италијанскиот претприемач.

Дожд од пари за короната

Ама колку такви чесни луѓе има, тоа е друга приказна. Во основа, се разбира, тој ја поддржува идејата за државна поддршка за енергетска рехабилитација, но таа треба да има разумна мерка и сопственикот да сноси барем дел од трошоците. До тој степен, тој нема посебно мислење за својата премиерка, иако Мелони конечно стави крај на ваквото трошење пари: од 2023 година поддршката е „само“ 70 проценти, а од оваа година 65 проценти.

Но и покрај тоа, тоа значи дека поради овие огромни даночни олеснувања, даночните приходи на граѓаните ќе бидат значително помали во оваа и во наредните години. Но, италијанската влада затоа смета на вистински дожд од пари што доаѓа од Брисел во име на компензација за последиците од короната. Италија беше една од првите што беше погодена од пандемијата, мора да се признае дека поради фаталните грешки на италијанското здравство имаше многу смртни случаи таму, но затоа Италија ќе добие најмногу од Европскиот фонд за закрепнување.

Тоа е речиси 200 милијарди евра, а парите ќе пристигнат до 2026 година. „Но, тогаш Италија ќе мора најдоцна да го намали огромниот државен дефицит“. И ако почнат да штедат дури тогаш, тогаш ова италијанско економско чудо веројатно брзо ќе се стопи бидејќи сите тие години и пари не се трошеа за структурни реформи“, оценува економистот на Комерцбанка.

За италијанскиот градежен претприемач, првиот проблем е оваа последица на „Супербонусот“: „Цените се високи, а се задолживме и во нови проекти“, ни вели Конгедо. Но, засега не може да се пожали: зафатен е, моментално работи на осум градби во исто време.

(ТПпортал)