ШТО ЈА ЧЕКА ЕВРОПА? Таму каде што може, Трамп ќе ја игнорира ЕУ и директно ќе им се обраќа на државите

Добивај вести на Viber

Безбедноста и трговијата се првото нешто на кое ќе се види односот на администрацијата на Трамп кон Европа, а ќе се промени и општата средина на меѓусебните односи. Секаде каде што може и колку што може, идниот американски претседател ќе го игнорира Брисел, ќе ги заобиколи заедничките европски институции и директно ќе комуницира со одделни земји.

Една комуникација ќе биде за Полска, друга за Франција или за Шпанија или Австрија итн. Ова може да ги поттикне членовите да не ги споделуваат своите планови со другите и да создаде нееднакви ситуации со кои ќе треба да се справи Европската комисија. Ако ништо друго, да се воспостави некој ред. Исто така, помалите земји членки, кои имаат помала стратешка важност, ќе се соочат со таква комуникација.

За Европа е важно како Трамп ќе се позиционира кон зелената трансформација. Џо Бајден започна големи зелени инфраструктурни проекти во сиромашните јужни држави, програмата ИРА, која има за цел да се натпреварува со Кина. Плановите на ИРА (Закон за намалување на инфлацијата) бараат инвестиции од неколку илјади милијарди. Трамп често ги критикуваше. Но, ако ги затвори, ќе ги затвори и работните места на нејзините гласачи и и дава голема предност на Кина и го остава Пекинг како единствен лидер во зелената трансформација.

Исто така, многу европски инвестиции се насобраа во тој американски сектор, бидејќи бирократијата не е ни половина од онаа во Европа. Ако ја ликвидира изградбата на зелена инфраструктура, тоа повторно ќе биде точка на разидување меѓу Америка и Европа поради климатската политика. Но, ако престане, тоа ќе биде можност Европа да се собере и организира што повеќе и да влезе наместо Америка. Но, ако продолжи, како ќе го помири тоа со ветувањето дека ќе се врати на производството на нафта и гас? Тоа прашање е отворено.

Многумина го поздравуваат доаѓањето на Трамп, бидејќи веруваат дека неговата непредвидливост и недостаток на внимание на крајот се добри за излез од политичката парализа. Така, никој навистина не знае како ќе се однесуваат кон Украина, односно кон Русија. Можеби како што најави, со замрзнат конфликт, но кој знае. Некои кои го поддржаа Трамп во Европа, се надеваат дека тој ќе постапи грубо и ќе му зададе фатален удар на Кремљ.

Тоа го сметаат за веројатно врз основа на неговите одлуки од првиот мандат. Сепак, во првиот мандат тој имаше други советници и релативно независен Стејт департмент. Сега, со објаснување дека тоа е борба против длабоката држава, најави промена на јавната администрација и замена на тие функционери со кадри лојални на него. На тој начин ќе поткопаат многу институции до тој степен што аналитичарите на новата влада веќе не се сигурни ниту за независноста на ФЕД.

Кога станува збор за Европската унија, Трамп во првиот мандат покажа дека не ја знае, и нема намера да ја запознае, но дека сепак ја презира ЕУ. За време на Брегзит, тој ги исмеваше оние кои останаа во Унијата и го воздигна гласниот евроскептик, но всушност британскиот политичар од среден и низок калибар, Најџел Фараж.

А во новиот мандат тие директно и отворено ќе ги поддржат немирните влади на Унгарија, Словачка, Австрија и политичките сили во земјите-членки кои традиционалната политика се обидува да ги задржи, како што се лепенистите во Франција или АфД во Германија. На овој начин ќе ги нормализира нивните барања, а потоа ќе придонесе за чувство на голема непријатност кај оние кои не се радикална десница.

Тој не ја разбира суштината на НАТО

Но, како што слушаме, иако тврдел дека зборот тарифа е поубав од зборот љубов, нема да ги воведе за европска стока. Сепак, тој постојано ќе се заканува дека ќе го стори тоа, на пример, ако инсистира на увозни царини за кинески стоки и условува Европа да го следи. Што се однесува до иднината на НАТО, најцитираниот е поранешниот советник за безбедност на Трамп, Џо Болтон.

„Трамп не ја разбира суштината на НАТО, односно колективната одбрана. Тој мисли дека НАТО е измислен за да можеме да ја браниме Европа, но ништо не добиваме од тоа. Значи, нема причина да продолжиме“. Под тој слоган, претпоставуваме, ќе се случи промената на американската вклученост во НАТО. Одбраната на Европа од нуклеарни напади не е доведена во прашање, ниту присуството на морнарицата, но се друго ќе се намали.

Генералниот секретар Марк Руте ќе се договори за ритамот на намалување и транзиција на одбраната на Европа во Европа. Затоа, НАТО нема да се распушти, туку ќе се очекува многу поголем удел во колективната одбрана од европските членки. Дури и ако членките на НАТО значително го подигнат своето материјално учество, дури и на повеќе од два отсто, сепак САД го финансираат НАТО дури 80 отсто, околу 860 милијарди долари годишно, од кои лавовскиот дел е наменет за одбрана на Европа.

Останатите 20 отсто не се само европски земји, туку и Велика Британија, Канада (иако малку) и Турција. (Последниот евидентиран податок е дека Хрватска учествува со 1,83%, што значи дека сè уште не го достигнала потребниот праг.) Што се однесува до Украина, за се друго ќе одлучи Европа. Членството на Украина во Унијата ќе зависи од тоа каков ќе биде замрзнатиот конфликт - дали е таков каков што е на Кипар или како што е во Босна и Херцеговина, дефиниран од Дејтона?

Ако ЕУ ќе го разбере замрзнатиот конфликт на таков начин што Русија окупираше дел од Украина и ги признава само нејзините предвоени граници, тоа е моделот на Кипар. Кипар беше прифатен како целина, со разбирање дека дел од него е под турска окупација, а пристапните преговори се водеа само со грчкиот дел од островот. Турскиот дел од островот бил игнориран. Доколку преовлада типот на поделба на Дејтонскиот договор, ситуацијата ќе биде како во Босна и Херцеговина. Ќе се бараат реформи и прилагодувања од двата дела, но прорускиот дел ќе го саботира процесот.

Украина не е Босна

Но, Украина не е Босна. Во Украина таквата поделба би добила нова димензија. Во случај на Трамповото решение на замрзнатиот конфликт и крај на американската воена помош, Украинците најавуваат партизански начин на борба против напаѓачите. Ако е така, ако се намножат партизанските напади, Русите ќе одговорат слично, но кон Европа, па може да се очекуваат секакви саботажи, намерно и не случајно залутани дронови, прелети, подморници и воени бродови каде што не се потребни, труења, исклучително зголемена пропаганда и слично.

Оваа ситуација може да создаде незадоволство кај европските граѓани кон кандидатурата и изгледите за членство на Украина, заедно со галама од државите и политичките табори наклонети кон Кремљ.

Од друга страна, кога Америка ќе се повлече, Украина, колку и да се разочарани украинските ветерани, лути на Киев, Русите и Западот, обележани со трауми, ќе биде единствената вистинска безбедносна заштита на Европа од Русија. Со текот на времето, тој факт ќе се разбере. Ако Украинците успеат да го контролираат својот очај, тогаш проширувањето кон Украина, во оптимистичко, но изводливо сценарио, би било заемно корисно.

Во сенка на експанзијата на Украина ќе биде и регионот на Западен Балкан, регион кој иако е мирен, никого не го интересира. Српскиот претседател Вучиќ веројатно беше миленик на сите во Европската унија освен на Хрватите, пред се поради неговите ветувања за Косово, кои немаше намера да ги исполни. Само во наредниот период и единствено поради тоа што семејството Трамп ќе има деловни интереси во Србија, ќе биде фаворизиран Вучиќ. Со ова Унгарија и Словачка, како и Австрија ќе ги здружат силите, а со тоа ќе расте силата на Србија во регионот.

Сепак, некои земји-членки, како и претседателот на Комисијата, Фон дер Лајен, покажуваат првични знаци на иритација бидејќи Белград покажува дека ЕУ во никој случај не е нејзиниот единствен или можеби дури и нејзиниот прв избор, бидејќи тие би можеле да се снајдат со БРИКС. . Ќе видиме каков ќе биде одговорот на Комисијата и на Советот и на Европскиот парламент, дали ќе биат поостри кон Белград или ќе продолжат да флертуваат.

Пословни.хр