Студија на ЦЕА и ИДСЦС – Буџетските информации треба да бидат јавно достапни
Објавено во: Мои пари 26 Декември, 2014
Институтот за демократија „Социетас Цивилис“ - Скопје (ИДСЦС) и Центарот за економски анализи (ЦЕА) промовираа студија за јавна политика „Буџетска транспарентност и отчетност во Македонија“.
ИДСЦС и ЦЕА заклучуваат дека без оглед на тоа од каде конкретно се влече обврската, буџетските корисници се обврзани информациите и податоците кои се однесуваа на нивните програми, стратегии, буџети, трошења и слично да ги објавуваат и да ги прават достапни до јавноста. Овие обврски се утврдени со Законот за слободен пристап до информации од јавен карактер, Закон за користење на податоците од јавниот сектор и Законот за буџетите И покрај ваквите законски обврски, сегашното ниво на буџетска транспарентност на буџетските корисници е на минимално ниво. Буџетот за тековната година на својата веб страница го има објавено една од 60 набљудувани институции, а завршните сметки ги објавуваат само 4 институции.
Со цел да се унапреди буџетска во Македонија оваа студија за јавната политика ги дава следниве препораки:
- Предлог Буџетот да се доставува до Собранието барем 3 месеци пред почетокот на наредната фискална година.
- Сите буџетски корисници на своите веб страници да ги објават своите предлог буџети, изгласани буџети и ревизорски извештаи.
- Министерството за финансии да почне со изработка на Граѓански разбирлив буџет.
- Министерството за финансии да го коригира доцнењето и Фискалната стратегија да ја донесува најдоцна до 31 мај во текот на годината.
- Министерството за финансии во Фискалната стратегија да дава повеќе информации за средствата кои Владата планира да ги распредели според нејзините програми.
- Да се разгледа можноста за донесување на Фискалната стратегија во Собранието.
- Сите буџетските корисници да ги објавуваат своите месечни извештаи со краток коментар, преглед на извршувањето на буџетот во дадениот месец и компарација со планираното трошење.
- Министерството за финансии да ја исполни законската обврска за објавување на Полугодишниот извештај, а истото да го следат и другите институции, и тој да содржи подетално известување за извршувањето на Буџетот во првото полугодие.
- Владата и Министерството за финансии да преземат иницијали активности да ја вклучат пошироката јавност во консултации за буџетските приоритети.
- Сите буџетски корисници, освен на веб страницата www.otvorenipodatoci.gov.mk и на својата веб страница во форма на отворени податоци да ги објавуваат буџетски извештаи, Буџетот, Завршната сметка и извештаите за извршување на буџет, како и другите документи.
- Министерството за финансии да воведе механизми (петиции и онлајн барања) преку кои граѓаните и други засегнати чинители ќе можат да поднесуваат барање за ревизија на некоја институција.
- Министерството за финансии да започне со организација на отворен буџетски форум на годишно и полугодишно ниво преку кој министерството ќе ја консултира јавноста и засегнатите страни за буџетскиот процес.