УСТАВНИОТ ЌЕ СЕ ИЗЈАСНИ ЗА СЈО: Гошева има став за законот!
Објавено во: Македонија 18 Октомври, 2016
Елена Гошева,
досегашната претседателка на Уставниот суд, тронот му го отстапи на нејзиниот
колега Никола Ивановски. Гошева
заминува од лидерското место на највисокиот суд во државата на денот кога се
распушти Парламентот и во очекување спикерот Трајко Вељановски да ги распише предвремените избори на 11
декември. На нејзиниот наследник му остава голем товар, а тоа е оценување на
уставноста на Специјалното јавно обвинителство.
Гошева беше именувана за претседател на Уставниот суд на 1 ноември 2013 година, на местото на судијата Бранко Наумовски. Беше избрана на тајно гласање, на предлог на еден од колегите. Само неколку месеци откако стапи на функцијата таа го затвори судот за јавноста и им забрани на медиумите да ги снимаат седниците, право кое го имаа со години наназад.
Опозицијата ја обвинуваше дека во нејзината работа носи пристрасност кон владејачката партија ВМРО-ДПМНЕ, а тос го поткрепуваше со нејзините приватни и фамилијарни релации во партијата.
Гошева не ја „реметеа“ критиките, туку таа продолжи да си работи според својата агенда. Од лани во ноември Уставниот суд во неизвесност ја држи цела држава, Пржинскиот договор и судбината на Специјалното јавно обвинителство. Следниот месец се навршува точно една година откако беше поднесена иницијатива за оценување на уставноста на СЈО, а таква одредба произлегува и од Пржинскиот договор, според кој лидерите на 4-те најголеми партии го повикаа Уставниот суд што поскоро да ја донесе одлуката за уставноста на Законот за Специјалното јавно обвинителство.
Гошева не го стори тоа, а сега одлука дали ќе се оценува или не уставноста на СЈО, ќе треба да донесе нејзиниот наследник Никола Ивановски.
- Овој конкретен предмет е во Судот и се разгледува и проучува од тимот што го работи, пред да се стави на дневен ред на разгледување и одлучување. Секој посложен предмет, па и овој, од Судот има длабоко сериозен пристап на работа и анализа, како што правел Судот во повеќедецениското работење.
За да донесе квалитетна и уставно–судски издржана одлука, Судот мора да прибави и истражи разни факти и уставно–судска практика. Се работи за Закон кој треба да се процени дали е во согласност со Уставот. Не се проценува дали тој е во согласност со интересите на тие што се закануваат, се противат и му кажуваат на Судот каква одлука да донесе. Се проценува уставноста, а не се проценува желботеката.
Во рамки на ова прашање нема да влегувам во отворена анализа на уставноста или неуставноста на Законот, и покрај тоа што имам свој личен уставно-правен осврт по ова прашање, кое го гледам од аспект на претседателка и судијка на Уставниот суд, како и долг работен век во Обвинителството. По однос на тоа дека некои даваат слободни толкувања на Уставот, сакам само да укажам на тоа дека единствен орган во државата што има надлежност да врши интерпретација на уставните норми е Уставниот суд, вели Гошева во интервјуто за Република.
Гошева заминува, доаѓа нејзин истомисленик
Гошева е првиот претседател на Уставен суд, чии канцеларии беа измачкани со јајца, а пред судот со денови имаше протести и контрапротести кога се одлучуваше за уставноста на измените од Законот за помилување. Сепак, мнозинството во судот, ги укина измените и на Претседателот Ѓорѓе Иванов му овозможи да помилува осудени за изборни нерегуларности и педофили. Тој тоа и го стори со аболицијата со која помилува 56 функционери и нивни соработници, а потоа самиот ја повлече.
Уставниот суд одигра политичка улога и кога прво се прогласи за ненадлежен за оценување на уставноста на распуштање на Парламентот со одложено дејство, а потоа ја поништи одлуката донесена во февруари со образложение дека е противуставна. Целата постапка беше завршена за само десетина дена откако пратеникот на ДУИ Талат Џафери поднесе иницијатива до Уставниот суд.
Претседателката Гошева објасни дека се прави преседан поради политичката криза во земјата која не може поинаку да се реши. Овој потег на Гошева, од СДСМ се оцени како доказ дека „одлуките на Уставниот суд ги пишува Никола Груевски, а хаосот во редовите на ВМРО ДПМНЕ се пренесува и на послушничките институции“.
Елена Гошева и натаму останува во Уставниот суд, а нејзината претседателска фотелја ја презеде Никола Ивановски, судијата кој секогаш досега имал исто мислење со претседателката на судот кога се носела одлука за уставноста на некој закон.
Ивановски е избран како уставен судија пред 4 години, во неговата биографија стои дека работел како адвокат, истражен и кривичен судија, а од 2008-ма година бил и член Советот на јавни обвинители.
Ивановски беше критикуван во јавноста како судија известител на предлогот кој потоа беше и изгласан- на претседателот да му се овозможи да помилува лица осудени за изборен криминал.
Ј.М.