Задолжувањето на домашен терен продолжува два дена по изборите!

Добивај вести на Viber

Два дена по локалните избори владата ќе се задолжува на домашен терен. Практично, со аукцијата на државни записи на 26 ти март, се завршува и процесот на задолжување преку аукции на државни хартии од вредност во првиот квартал од оваа година. Од почетокот на годинава Владата спроведе 31 поединечна аукција на тримесечни, полугодишни, едногоидшни записи, а на осум од овие акуции се продадоа и повеќе годишни обврзници. Темпото на задолжување на домашен терен што почна лани продолжи и во првиот месец од годинава, кога нивото на долгот на државата по основ на записи достигна скоро 874 милиони евра или само за еден месец се зголеми за 68,4 милиони евра Забавување на должничкото темпо се забележува во февруари и во март, кога државата главно преку аукциите го спроведува моделот на “ново задолжување – за враќање на стари долгови“, односно ја обезбедува сумата што и е потребна да ги порамни сметките по основ на веќе доспеани записи. Иако побарувачката, генерирана главно од банките,беше неколкукратно поголема од понудата, државата се воздржуваше од дополнителни задолжувања што не се предвидени со планот. Причината за ова треба да се бара,  пред се кај странскиот  кредит од 250 милиони евра преку Светска Банка и Дојче Банк, кој легна на сметка на Македонија. Заклучно со јануари, јавниот долг на Централната Влада достигна скоро 2,7 милијарди евра или 33,1 отсто од Бруто Домашниот производ. Надворешниот долг во моментов изнесува 1, 7 милијарди евра, а внатрешниот 1 милијарда евра. Според моменталните расположливи податоци, Министерството за финасии планира ново задолжување два дена по локалните избори, но не и раздолжување по основ на веќе досепани записи, што ќе значи дека парите ќе завршат директно во буџетот, за подршка на тековните трошења. НОВИ ЗАДОЛЖУВАЊА И ВО ВТОРИОТ КВАРТАЛ Судејќи според најавената динамика за задолжување преку аукции, владата нема да се откаже од овој иззвор на пари ниту во вториот кавартал. Според сешаниот план, во април, мај и јуни се закажани 9 аукциски денови за продажба на записи, но колку аукции ќе се спроведат во текот на еден ден – допрва ќе се знае. Аукциите на записи, за владата  се покажаа како „евтин“ извор за финасирање на буџетските трошења, за банките пак  – како најбезбеден начин за вложување на парите во време на криза. По последните неколку аукции, побарувачката за записи од страна на банките беше и до три -четири пати поголема од понудата. Ниту намалените каматни стапки не ги возвратија банкарите да забават со темпото на врзување на парите за хартии од вредност. Оваа сосотојба според познавачите укажува на две работи. Прво, дека банките “пливаат“ во пари, ликвидност има. Второ – тие пари, наместо за кредити,  ги вложуваат за државни хартии од вредност со двојно пониска камата, што пак е симптом дека ризиците, кризата и негативните очекувања сеуште доминираат. Во обид да ги „дестимулира“ банките пасивно да ги врзуваат слободните пари за хартии од вредност, Народната Банка неколкукратно ја намали основната камата. Ефектите бавно се испорачуваат, а причината според економистите треба да се бара во сеуште присутната криза која и натаму ја ослабува финасиската кондиција на  приватниот сектор и на граѓаните. Д.А.