Зошто Гренланд му е интересен на Трамп?
Објавено во: Свет 01 Јануари, 2025
Топењето на мразот како последица на климатските промени, од кои се плаши целата планета, носи придобивки за овие области поради валоризацијата на сообраќајот. Веројатно најважниот геополитички факт е постоењето на американската воена воздухопловна база на овој остров. Изјавата на Доналд Трамп, според која контролата и сопственоста на Гренланд е неопходност за националната безбедност на САД, брзо одекна и потсети на настаните од 2019 година.
Ова се само дел од геополитичките причини зошто претседателот Трамп сакаше да го купи Гренланд за време на неговиот прв мандат во 2019 година. Потенцијално изгледа нереално, но кога ќе ги погледнете Алјаска и Луизијана, кои Американците ги купија од Русија и Франција, соодветно, евидентно е дека таквата можност се чини дека е апсолутно изводлива. Пред неколку дена, пред и официјално да добие нов мандат, Трамп ја обнови идентичната приказна. Освен географската локација, извесно е дека Трамп го привлекува Гренланд и поради бројните минерални ресурси и резервите на вода за пиење содржани во мразот на овој остров.
Кристализацијата на старата прекамбриска маса овозможи да се формираат бројни минерали, а токму тие се најпривлечни за администрацијата на Трамп и бројните инвеститори.
Во моментов има два рудници на Гренланд - рубин и анортозит. Бројни рудници и компании чекаат дозволи за експлоатација, а топењето на мразот го зголемува потенцијалното рударско подрачје. Разни земјени метали, радиоактивен ураниум и фосилни горива на крајбрежните полици се само дел од материјалните средства на Гренланд. Секоја експлоатација и примарна обработка на минерали потенцијално со себе носи еколошки проблеми.
Посебен квалитет дава „безбојното богатство“ во форма на мраз. Глечерите на Гренланд се дебели до 3.000 метри, а завршуваат во фјордови на западниот брег, каде што исто така се формираат кратки потоци. Со оглед на фактот дека на планетата има постојан проблем со водата за пиење, ледената покривка во иднина би можела повеќе да се експлоатира. Глечерите се последица на климата во која живата во термометарот само во кратки лета покажува позитивни температури.
Дсанас Гренланд има население од околу 57.000 жители. Се смета за „прекуморска територија“ и во 1979 година доби свој устав. Интересен е фактот што во 1985 година ја напушти Европската економска заедница (денешна ЕУ), а во 2009 година на референдум изрази желба да се одвои од Данска. Интересно е што таа е под круната на оваа европска држава повеќе од 600 години, а дури во 1953 година престана да биде колонија на Данска и стана рамноправен дел од таа држава.
По неодамнешните изјави на Трамп и разговорите за потенцијално купување на островот, премиерот на Гренланд и се обрати на јавноста со порака дека островот не е на продажба. Очигледно е дека островот зависи од економската помош од Данска, а се уште се чека одговор од Копенхаген, кој засега е присутен само во спорадични изјави на некои парламентарци. Следната година ќе се одржат избори во Гренланд, а тоа потенцијално би можело да го забрза процесот на стекнување независност од Данска. Дури тогаш приказната за „купувањето“ на островот ќе добие важност.
Географијата понекогаш „игра“ со области кои се целосно изолирани, понекогаш ги прави многу важни во сообраќајот и комуникацијата. Приказната за новоизбраниот американски претседател треба да ја вклучи и желбата да се спречи влијанието на Русија и Кина - од контрола на арктичкиот сообраќај до инвестиции во експлоатација на природни ресурси. Јасно е дека мразот што се топи ќе понуди нови патни комуникации кои ќе бидат многу пократки од оние преку Суецкиот и Панамскиот канал, а на таа рута е и Гренланд. Овој факт предодреди голем интерес за некогаш изолираниот остров северно од Атлантикот.
Островот, кој е многу ретко населен, каде што дури 85 отсто од населението се занимава со риболов и каде 90 отсто од извозот се риби, ракови и производи од риба, наскоро би можел да стане точка на допир меѓу интересите на големите сили. на светската геополитика. Покрај неговото минерално богатство и воден потенцијал, оние кои го контролираат Гренланд би можеле да ги контролираат и трговските патишта во иднината. Сите овие факти се доволна причина Доналд Трамп во стил на бизнисмен-инвеститор да посака да го купи најголемиот остров во светот – Гренланд.