АНАЛИЗА: Стари долгови тропнаа на врата – до година треба да го раздолжиме кредитот од ММФ!

Добивај вести на Viber

И со стапка на задолженост од 40,8% од БДП Македонија останува во зоната на умерена задолженост и една од десетте земји во Европа што имаат најнизок Јавен долг, изјави министерот за финансии Зоран Ставрески. Дел од парите што се обезбедија преку продажба на Еврообврзница ќе се искористат за враќање на стари долгови. Во исто време, дел од сумата ќе заврши за финасисрање на почнати и најавени инфраструктурни проекти. Од друга страна, некои економисти веќе оценија дека идната 2015 та година ќе биде една од критичните во која Македонија ќе се соочи со голема финансиска издашност. На врата тропаат стари долгови .... Владата води внимателна политика кога станува збор за задолжувањата и сите пари кои се во форма на задолжување, вклучувајќи ја и Еврообврзницата се користат за реализација на инфраструктурни проекти – вели министерот за финансии Зоран Ставрески. Уверува дека и со нивото на задолженост од 40,8%, нависоко во последните дванаесет години, Македонија останува умерено задолжена економија.

“Македонија со јавен долг од 40.8% од Брутодомашниот производ се вбројува во умерено задолжените држави и во 10-те европски земји со најнизок јавен долг“, рече министрот Ставрески.

Според планот на Владата, дел од парите што се обезбедија со Еврообрзницата ќе се потрошат за враќање на стари долгови, ососбено оние што доспеваат догодина, Еврообврзницата од 2005 та и Кредитот од ММФ.

“Следната година имаме и дополнителни обврски кои ни ги оставија претходните влади, што е нормален начин на работење и во другите земји. Станува збор за 150 милиони еврообврзницата од 2005 година што е земена и доспева за плаќање во 2015 и дополнително 120 милиони кои доспеваат во следната година кон ММФ. Верувам дека параметрите што се ставени во Буџетот за следната година и она што го предвидуваме во фискалната стратегија за следните три години ќе овозможат Македонија да не ги надмине предвидените лимити што се иницирани со уставните измени“, изјави министерот Ставрески.

Другиот дел од парите, според планот на Владата ќе се користат за подршка на неколку инфраструктурни проекти како што се изградбата на пругата кон Бугарија, изградбата на автопатите од Скопје до Штип и од Кичево до Охрид и изградбата и реконструкцијата на железницата, а во следниот период ќе се реализира и проектот на гасификација, објасни министерот и додаде дека станува збор за добро таргетирани проекти кои ќе овозможат не само поврат на средства, туку и на зголемување на конкурентноста на приватниот сектор. Кога ќе се раздолжеле старите долгови по основ на Евообврзницата и кредитот од ММФ, според министерот, државниот долг ќе се намалува. Јавниот долг урива рекорди .... По 12 години Јавниот долг на Македонија надмина 40% од Бруто Домашниот производ, односно заклучно со јули, нивото на долгот на Централната Влада изнесува точно 40,8% од БДП или во апсолутни бројки, нешто повеќе од 3,3 милијади евра. Растот на долгот е резултат на најновото задолжување на Владата од половина милијарда евра преку неодамна издадената Еврообврзница. Ако се анализира структурата на Јавниот долг, според податоците на ресорното министерство, Владата кон странство должи две милијарди евра, ниво кое од 2001 та година е на историски највисоко. Кон домашните кредитори државата должи 1,2 милијарди евра, при што во однос на јуни, и овие задолжувања се зголемиле за скоро 6 милиони евра. Еве како се движеше нивото на Јавниот долг како процент од БДП во изминатите години: 2014  ( јули ) - 40,8% 2013 - 35,9% 2012 - 34,1% 2011 - 28,0% 2010 - 24,2% 2009 - 23,8% 2008 - 20,6% 2007 - 24,0% 2006 - 32,0% 2005 - 38,4% 2004 - 35,6% Со исклучок на тешките и кризни 2001 ва и 2002 година, кога долгот достигна 48,8 % од БДП, состојбата со задолжувањето заклучно со јули се смета за едно од рекордните највисоки нивоа досега. По задолжувањето со кинескиот кредит од скоро 600 милиони евра, кои не влегоа во пресметката за Јавниот долг, но зад нив како гаранција за редовна исплата застана државата, дел од експертската јавност оцени дека должничката позицијата на Македонија може да биде загрозена. Дополнително, економистите оценија дека и сегашната состојба со Јавниот долг не ја отсликува состојбата со вкупните долгови зошто од пресметката се иземени јавните и државните претпријатија и општините, кои исто така преку кредити реализираат голем дел од проектите на локално ниво. Задолжувањата на државата и планот за нивна навремена отплата беше и во фокусот на последната мисија на ММФ во Македонија. Колку точно изнесува долгот на Македонија, по ова прашање ММФ и Македонија имаат различна пресметка. Во последната оценка на фондот беше посочено дека вкупниот Јавен долг на Македонија изнесува 44,8% од БДП, но во ова мерење не е вклучено новото задолжување од 500 милиони евра по основ на Еврообврзница. Како гаранција дека Владата, без разлика која и да е, нема да ја однесе земјата кон должнички амбис, актуелната гарнитура предложи уставни измени со кои се ограничува нивото на Јавниот долг на 60% од БДП.