АРХИТЕКТОНСКИ БИСЕР СРЕДЕ НОВИ САД НА ИМРЕ ФАРКАШ ОД 1964: Со македонскиот архитект Ристо Шеќерински ја проектирал и тетовската гимназија
Објавено во: Балкан 03 Ноември, 2024
Страшната несреќа што се случи на железничката станица во Нови Сад, во која загинаа 14 лица поради уривање на настрешницата, го привлече вниманието на таа зграда која на почетокот на шеесеттите години на минатиот век претставуваше вистински архитектонски бисер.
Зградата на железничката станица во Нови Сад е дело на архитектот Имре Фаркаш и неговите соработници од проектното студио „Архитект“. Изграден е во далечната 1964 година за осум месеци, додека неговата реконструкција се чуваше во тајност три години.
Архитектите Имре Фаркаш и Милан Матовиќ ја завршија работата беспрекорно. Одлично го дизајнираа железничкиот полигон со четири транзитни, две локални и пет шини за чекање возови, а зградата ја поделија на четири функционални целини - дел за управување со сообраќајот, репрезентативна сала со чекални, ресторан и сегмент за истовар и увид на возови.
Фаркаш е роден во 1924 година во Нови Бечеј. Студирал и дипломирал во Белград во 1950 година. По дипломирањето бил ангажиран како асистент, а потоа како вонреден професор по предметите Нацртна геометрија, перспектива и технички цртеж на Архитектонскиот отсек на Техничкиот факултет во Скопје, каде останал до 1955 година.
Во тој период бил асистент на директорот за проектирање на истиот Факултет, а се занимавал со проектирање и изработка на статички пресметки. Најпознатите проекти на Имре Фаркаш во Македонија се Гимназијата во Тетово (1951) и поголем станбен блок за универзитетски наставници, создаден во соработка со неговиот колега Ристо [Екерински.
Во текот на наредната деценија живее и работи во Нови Сад како водечки архитект во ПБ „Архитект“ каде проектира неколку јавни и училишни објекти (продукциска сала Кулпин, Средно Машинско училиште, Средно Медицинско училиште, Педагошки факултет и типичен проект на осумгодишно училиште во Лиман I), како и поголем број станбени згради.
Тогаш му беше доверена изградбата на железничката станица во Нови Сад, која беше изградена за неполни осум месеци.
Посебно внимаваше на деталите, во внатрешноста на големата и двокатната сала. Површината на таванот е составена од истите „позлатени“ квадратни ќерамиди, кои во даденото соѕвездие презедоа улога на необичен и неконвенционален модул што ја покрива „цик-цак“ внатрешната, долна површина на кровната конструкција. Познатото „Фаркашово злато“ придонесе за топлината на овој двокатен простор, а со тоа и за топло и домашно добредојде на патниците кои пристигнуваат во Нови Сад.
Фаркаш припаѓал на голема група домашни архитекти кои создавале под силно влијание на европската функционалистичка архитектура. Неговите дела се карактеризираат со функционалистички внатрешен и надворешен дизајн, употреба на рамни покриви и различни материјали.
фото: EPA-EFE/ANDREJ CUKIC