Беслими: Во услови на политичка криза девалвација на денарот е погубна

Добивај вести на Viber

Доколку не се постигне политички концензус во земјата за кратко време, влегувањето во зона на рецесија е скоро неизбежна, вели за Фактор унивезритетскиот професор Сами Беслими. Според  Беслими, доколку се реализираат заканите за прекинување на кредитирањето од Светска банка и ММФ, тоа ќе повлечи спирл од проблеми за македонската економија. Во услови на политичка криза девалвација на денарот е погубна, но веројатноста да се случи тоа не е исклучена. Имено, доколку се продолжи со сегашната динамика на трошење, во услови кога финансирањето на потрошувачката преку надворешно задолжување станува проблематично, додека внатрешното задолжување се по неизвесно, тогаш би можело да се случи т.н. монетаризација на долгот, те државата да се задолжи кај Народната банка, со што би дошло до уфрлување во промет на нова количина на т.н. примарни пари, со што би дошло до нарушување на внатрешната рамнотежа помеѓу куповните и стоковните фондови. Тоа би предизвикало тренд на зголемување на општото ниво на цените, додека зголемената побарувачка, во услови на висока увозна зависност, ќе предизвика раст на побарувачката на странски валути, т.е. глад за странски парични средства. Во такви услови одржувањето на официјалниот курс на националната валута (официјалниот) е скоро невозможно на среден рок, од причина што преценетиот курс на домашната валута дестимулативно влијае на извозот. Доколку се реализираат заканите за прекинување на кредитирањето од Светска банка и ММФ, тоа ќе предизвика отежнување на условите за кредитирање и од комерцијалните кредитори, а сето тоа ќе предивика, прво перманентен глад од странска валута, потоа раст на каматните стапки, отежнување на другите услови за кредитирање, како и зголемување на трошоците на производство, а со тоа и намалување на ценовната конкурентност на домашното производство. Преценет курс на домашната валута, во услови на висока увозна зависност е неодржлива. Излезот е во намалувње на потрошувачката, посебно на јавната потрошувачка во рамките на можностите за нејзино финансирање (фискалниот капацитет). Инаку, не сум поборник за еднократна девалвација, но повеќе препорачувам пливачки курс со пошироки маргини. И во едниот и во другиот случај, доколку не се постигне политички концензус во земјата за кратко време, влегувањето во зона на рецесија е скоро неизбежна.