Човекот што го измисли интернетот се кае што дозволил тој да биде бесплатен

Добивај вести на Viber

Сер Тим Бернерс-Ли, создавачот на Светската мрежа, ги постави темелите на интернетот каков што го знаеме денес во 1989 година. Сега, тој открива уште повеќе детали.

Умот што ги смисли пионерските идеи како HTTP и URL одлучи да го направи изворниот код слободно достапен, без никакви такси или авторски права.

– За мрежата да биде комплетна, секој мораше да може да го користи и секој мораше да го сака. Не можев да ги замолам да плаќаат за секое пребарување или прикачување што го прават. За да успее мрежата, мораше да биде бесплатна - напиша тој во статија за „Гардијан“.

Бернерс-Ли додава дека сакал Светската мрежа да работи за сите, а за да се постигне тоа, клучно било да биде достапна за сите. Во едно претходно интервју, тој објасни дека ако ја задржал технологијата под своја сопственост, таа никогаш немаше да оживее, објавува Б92.

- Не можете да предложите нешто да биде универзален простор, а во исто време да ја задржите контролата врз него - тврдеше тој. Конечната одлука сè да биде бесплатно ја донесе ЦЕРН, каде што Бернерс-Ли работеше во тоа време, пред да го основа Конзорциумот за Светската мрежа (W3C) во МИТ во 1994 година.

Во својата последна статија, Бернерс-Ли забележува дека бесплатниот интернет требало да ја поттикне креативноста и соработката на глобална платформа. Но, визијата се претвори во нешто друго.

„Денес, кога го гледам мојот изум, морам да се прашам: дали мрежата е сè уште бесплатна? Не, не целосно“, пишува тој.

Бернерс-Ли посочува на големите технолошки платформи кои сега собираат огромни количини лични податоци на корисниците, а потоа ги продаваат на посредници и влади, отворајќи ја вратата за надзор и репресија. Тој, исто така, го обвинува подемот на алгоритмите, особено на социјалните медиуми, за штета на младите луѓе.

„Трговијата со лични податоци сигурно не се вклопува во мојата визија за слободна мрежа“, вели Бернерс-Ли.

Тој, исто така, тврди дека просечниот корисник на интернет повеќе не е клиент, туку производ, нагласувајќи дека „некаде помеѓу првата верзија на интернетот и неговото повторно раѓање во ерата на социјалните медиуми, тргнавме по погрешен пат“.