Како домашните пензиски фондови стануваат главни кредитори на Владата?
Објавено во: Финансии 13 Октомври, 2013
Анализата на уделот на кредиторите покажува дека од почетокот на 2012 та година драстично е зголемено учеството на Пензиските фондови, односно ако во јануари 2012 та година тие во долгот учествувале со 4,6%, во август 2013 та овој процент се искачи на скоро 23%. Овој тренд следува откако Владата законски ги обврза пензиските фондови предвреме да ја продадат Еврообврзницата и слободните пари да ги вложуваат на домашен терен.
Преку две аукции на државни записи и една аукција на државна обврзница, Владата во вторник ќе се обиде да обезбеди скоро 63 милиони евра од домашните кредитори. Последното задолжување на домашен терен се случи на 1 во октомври кога државата планираше да обезбеди 77 милиони евра, но на крајот од денот се задолжи со скоро 115 милиони евра, или 40 тина милиони евра повеќе од првичниот план.
Министерството за финансии веќе најави дека Владата ќе се сврти кон задолжувањата од домашните кредитори и дека овој извор ќе биде клучен за финансирање на продлабочениот буџетски дефицит од 3,5% на 3,9% од Бруто Домашниот Производ.“Посебен акцент ќе се стави на продолжување на рочноста на постојното портфолио на државни хартии од вредност, кое се состои од 2, 3 и 5 годишни државни обврзници, со издавање на 7 и 10 годишни државни обврзници. Особен интерес за вложување во долгорочните хартии од вредност издадени од Република Македонија се очекува од пензиските друштва, како и од комерцијалните банки и осигурителните компании“ – пишува во Фискалната Стратегија на Владата.
Економистите се поделени за тоа од кои извори треба да се финасираат дефицитите. Дел сметаат дека во услови на неизвесност на меѓународните финасиски пазари, Македонија не треба да ризикува задолжувања со високи камати. Дел пак, велат дека задолжувањата на домашен терен ја “гушат“ економијата поради врзување на големи суми пари од сметките на банките на сметка на државата, наместо за кредитирање на фирми и на граѓани.
Задолжувањата на домашен терен веќе достигнаа скоро 40% од Јавниот долг на Централната Влада, или заклучно со август, државата на домашните кредитори им должи 1 милијарда и 77 милиони евра. Вкупниот Јавен долг на Централната Влада во август изнесува 33,8% од БДП По задолжувањето од 63 милиони евра во вторник, веќе во среда по основ на доспеани записи, државата на кредиторите треба да им врати исто така 63 милиони евра. Со оглед на тоа што побарувачката за записи е поголема од понудата, не е исклучено државата да се задолжи со поголем износ од оној што е планиран. Во меѓувреме, додека старите долгови се враќаат со нови, секое евро над планираното, останува во буџетот, како кумулирано ново задолжување. До крајот на оваа година треба да се оддржат уште осум аукции на државни хартии од вредност. Кои се домашните кредитори ? Комерцијалните банки и Пензиските фондови се главните кредитори на Владата на домашен терен.“Фактор“ ја објавува листата на процентуално учество на кредиторите. Еве колку изнесува нивниот удел во вкупното задолжување преку хартии од вредност :
Комерцијални банки 54,78%
Пензиски фондови 24,77% Осигурителни компании 3,80% Штедилници 0,11% Друго 16,53%Физички лица 0,01%
Анализата на уделот на кредиторите покажува дека од почетокот на 2012 та година драстично е зголемено учеството на Пензиските фондови, односно ако во јануари 2012 та година тие во долгот учествувале со 4,6%, во август 2013 та овој процент се искачи на скоро 23%. Овој тренд следува откако Владата законски ги обврза пензиските фондови предвреме да ја продадат Еврообврзницата и слободните пари да ги вложуваат на домашен терен. Од продажбата на Еврробврзницата тие инкасираа 10 милиони евра, но според оценката на експертите, од неа фондовите требаше да заработуваат долгорочно, до датумот на нејзиното доспевање. Од друга страна, банките забавија со купување на државни записи, но и натаму тие се сметаат за клучни кредитори на кои отпаѓа половина од долгот. Интересот за записи е намален кај Осигурителните компании и штедилниците.
* Наградата се доделува на котирано друштво, избрано со гласање преку онлајн анкета на веб страниците на Берзата и интернет порталот „Фактор“, кој е партнер на Берзата во доделувањето на оваа награда. Гласањето се врши паралелно на двете веб страници и акцијата на издавачот што ќе има најмногу гласови од двете анкети збирно, ќе биде прогласена за Акцијата на годината по избор на јавноста за 2024 година.
Предмет на анкетата е листа од десет котирани акции, избрани врз основа на остварениот промет и транспарентноста во нивното работење.