КАКО ЌЕ ИЗГЛЕДА ЕВРОПА АКО ТРАМП ГО „ПУШТИ“ ПУТИН ВО УКРАИНА: Континентот може да еруптира поради новиот американски претседател, овие земји се најголем фокус
Објавено во: Свет 12 Ноември, 2024
Кога официјално ќе започне новиот претседателски мандат на Доналд Трамп, Европа би можела да доживее големи промени. Во најголема мера, тоа би можеле да бидат територијални промени, имајќи предвид дека со денови се разговара и се шпекулира за тоа каков е планот на Трамп за Украина. Врз основа на изјавите на новоизбраниот американски претседател и неговите соработници, „Блиц“ истражуваше каде би можела да биде демаркационата линија меѓу Русија и Украина доколку Трамп го исполни ветувањето и стави крај на војната. Како ќе се развива ситуацијата во Украина ќе има влијание врз безбедноста на другите европски земји, кои би можеле да станат потенцијални жаришта.
Трамп ќе ја преземе функцијата претседател на САД на 20 јануари, кога по правило се одржува инаугурацијата. Иако дотогаш има уште време, се чини дека веќе е во тек креирањето на разни планови за ставање крај на војната во Украина.
Украинскиот претседател Володимир Зеленски побрза да му се јави на Трамп веднаш штом беше објавена неговата победа, додека сè уште не се знае дали Трамп разговарал со рускиот лидер Владимир Путин.
Од 5 ноември, многу соработници на Трамп ги рекламираа потенцијалните планови за ставање крај на војната во Украина. Иако се уште не е сосема сигурно како ќе изгледа тој план, според деталите кои се заклучуваат со месеци - Киев нема да има причина да биде задоволен.
Основата на планот на Трамп за Украина се состои од:
Престанете на огнот
Демаркациона линија
Демилитаризирана зона
Кога ќе почнат официјалните преговори меѓу Киев и Москва, со посредство на Америка, ќе се формира демаркациона линија. Како што сега изгледа, постојат две варијанти на формирање на линијата за разграничување.
Демаркациона линија 1
Според ова сценарио, линијата на фронтот би замрзнала по прекинот на огнот. Поточно, самата линија на фронтот би станала демаркациона линија.
На Русија ќе и биде дозволено да ја задржи контролата врз деловите на Украина што веќе ги има освоено. Путин постојано нагласува дека една од главните цели на Русија е да го окупира целиот Донбас, кој се состои од регионите Доњецк и Луганск. Во септември 2022 година, тој анектираше четири украински региони - Доњецк, Луганск, Керсон и Запорожје.
Меѓутоа, Русија нема целосна контрола врз тие делови на Украина, туку само делумна контрола. Во случај линиите на фронтот да бидат замрзнати, тоа значи дека Русија нема да добие контрола над деловите на Украина кои веќе ги анектираше, туку само врз оние области кои моментално се во рацете на руските војници.
Ова не го вклучува полуостровот Крим, кој Русија го анектираше во 2024 година, бидејќи веќе ѝ беше јасно на Украина дека западните сојузници нема да поддржат нова битка за Крим.
Тоа значи дека демаркационата линија би се протегала од Нова Каховка во Херсонската област, преку делови од Запорожјската област, Селидово, Торечко и Вуледар во Доњецк и Северодонецк во Луганск.
Бидејќи Русија, исто така, контролира делови од регионот Харков, постои голема шанса Трамп и Путин да се договорат да го задржат тоа така и дека демаркационите линии би се прошириле мал дел и во оваа област.
Дали Путин ќе се согласи на таков договор, имајќи предвид дека тој не ги вклучува сите делови на Украина за кои тој тврди, ќе се знае во наредните недели и месеци.
Демаркациона линија 2
Меѓутоа, ако се појави сценарио каде на Путин му се дозволи да воспостави целосна контрола врз четирите украински области споменати претходно, тоа значи дека линијата на разграничување ќе изгледа поинаку.
Русија тогаш целосно би контролирала околу 20 отсто од територијата на Украина, а Киев би морал да се согласи да се откаже од дополнителна територија и да ја повлече својата војска.
Во овој случај, демаркационата линија би се формирала меѓу регионите Доњецк, Луганск, Запорожје и Керсон, кои би припаѓале на Русија, додека територијата надвор од таа линија би била контролирана од Украина.
Демилитаризирана зона
Демилитаризираната зона најверојатно би се протегала неколку километри од двете страни на демаркационата линија, а руските и украинските сили би морале да се повлечат.
Оваа зона најверојатно ќе ја надгледуваат меѓународните мировни сили. Тоа би можело да биде под надзор на ОН или дури и на НАТО, со цел да се спречи ескалација.
Во такво сценарио, администрацијата на Трамп би можела да инсистира на американската неутралност во надзорот. Вашингтон може да обезбеди логистичка поддршка наместо директно да распоредува американски војници.
„Волстрит џурнал“ објави, повикувајќи се на извори од кругот на најблиските соработници на Трамп, дека тој сака да воспостави демилитаризирана зона долга приближно 1.200 километри.
- Можеме да обезбедиме обука и друга поддршка, но на терен треба да има Европејци. Нема да испраќаме Американци да го чуваат мирот во Украина и нема да платиме. Нека го направат тоа Полјаците, Германците, Британците и Французите – изјавил за Волстрит журнал еден од членовите на тимот на Трамп.
Што ќе се случи со влезот на Крим и Украина во НАТО?
Постојат сериозни индикации дека Трамп ќе изврши притисок врз Украина да ја признае руската контрола врз Крим.
Брајан Ланза, висок советник и стратешки советник на Републиканската партија, изјави за Би-Би-Си дека администрацијата на Трамп ќе побара од украинскиот претседател Володимир Зеленски да ја претстави својата „реална визија за мирот“.
- Ако дојде претседателот Зеленски и каже дека мир може да се постигне само ако Украина го врати Крим, тогаш покажува дека е несериозен. Крим го нема – рече Ланза.
Кабинетот на Трамп набрзо објави дека изјавите на Ланза не го претставуваат официјалниот став на новоизбраниот претседател, но тоа е доволно да го загрижи Киев.
Според планот кој сега најмногу се споменува во јавноста, Украина би морала да се обврзе дека нема да влезе во НАТО алијансата најмалку 20 години, во замена за продолжување на испораката на американско оружје.
Од почетокот на војната, официјален Киев нагласува дека влезот на земјата во Северноатлантската алијанса е неопходен за безбедноста на Украина и Европа.
Повеќето земји од НАТО се противат, додека оние кои се наоѓаат во непосредна близина на Русија веруваат дека Путин би можел да продолжи со крвавите кампањи, во случај да добие отстапки во Украина.
Тој го искористи проширувањето на НАТО алијансата на исток како една од причините за нападот врз Украина во февруари 2022 година.
Самиот потпретседател на Трамп, Џеј-Ди Венс, во неколку наврати зборуваше за планот за ставање крај на војната во Украина и посочи дека тој би можел да вклучи формирање на демилитаризирана зона, но и дека Украина ќе мора да и даде гаранции на Русија дека нема да се приклучи на НАТО. .
Европа по победата на Трамп: Каде се потенцијалните жешки точки
Дали Путин, тогаш, охрабрен од договорот што го постигна со Трамп за воспоставување контрола врз делови од Украина, може да сака да го стори истото и во други земји? Многу аналитичари велат - да.
Пред сè, тоа би можеле да бидат земји каде што има руски енклави. Затоа, Путин веќе смета дека делови од нивната територија се свои.
Значи, тука е Грузија, која има два отцепени региони контролирани од Русија - Јужна Осетија и Абхазија. Тие ја прогласија својата независност од Грузија на почетокот на 1990-тите, а имајќи предвид дека Путин има амбиции насочени кон земјите кои некогаш го сочинуваа Советскиот Сојуз, не е чудно зошто овие области во Грузија се први на листата.
Освен тоа, Русија веќе некое време води битка со Европската унија за Грузија и прави се за да го запре приближувањето на оваа земја кон ЕУ и да ја врати под закрила на Москва.
Потоа, тука е Молдавија, која го содржи отцепениот регион Придњестровје, кој е контролиран од Русија. Како што е случајот со Грузија, Русија на секој начин се обидува да се меша во политичката ситуација во Молдавија, која изјави дека сака да се посвети на европскиот пат.
Ова е тешко кога Приднестровје се наоѓа на територијата на Молдавија, каде што Русија исто така распореди своја војска.
Не треба да се игнорира ситуацијата во која се наоѓаат балтичките земји (Естонија, Литванија и Латвија), кои стравуваат за својата безбедност од почетокот на војната во Украина. Пред сè, треба да се обрне внимание на Литванија, во чија непосредна близина се наоѓа руската енклава Калининград.
Калининградската област граничи со Литванија и Полска, членки и на Европската унија и на НАТО, и официјално е дел од Русија. Калининград се смета за една од клучните локации за Путин, каде што складира оружје и се наоѓа на стратешки важна позиција.
Калининград има директна врска со Литванија и Полска и може да претставува логистички центар во случај на нови напади.
Покрај тоа, тука треба да се обрне внимание на коридорот Сувалки. Станува збор за територија долга 100 километри, која е позната како „Ахиловата пета на НАТО“, меѓу Белорусија, Полска, Литванија и руската енклава Калининград и затоа е идеална точка од која Русија може да изврши напад на територијата на НАТО.
5 европски земји на готовност
Иако засега не претставуваат големи жаришта, некои други земји се веќе на подготвеност и ќе бидат во случај на голема зделка меѓу Трамп и Путин, ако се покаже дека тоа повеќе му одговара на рускиот претседател отколку на Украина и европските земји. .
Тие се:
Полска
Шведска
Финска
Норвешка
Данска
Блиц.рс* Наградата се доделува на котирано друштво, избрано со гласање преку онлајн анкета на веб страниците на Берзата и интернет порталот „Фактор“, кој е партнер на Берзата во доделувањето на оваа награда. Гласањето се врши паралелно на двете веб страници и акцијата на издавачот што ќе има најмногу гласови од двете анкети збирно, ќе биде прогласена за Акцијата на годината по избор на јавноста за 2024 година.
Предмет на анкетата е листа од десет котирани акции, избрани врз основа на остварениот промет и транспарентноста во нивното работење.