Добивај вести на Viber
Пред завршница на оваа банкарска година, кога гувернерот Димитар Богов најави кредитен раст од околку 5%, што е под прокециите и очекувањата, банките со сопствена понуда како да привлечат повеќе клиенти. Главно го пикираат населението. Се нудат промотивни кредити и камати, без плаќање на манипулативни трошоци, зајакнати со гратис кредитни карички. Кај граѓаните, најбарани се потрошувачките ненаменски кредити. Токму населението, според мерењата на НБРМ е клучниот генератор во структурата на кредитниот раст. Еве детаљи за дел од кредитната понуда на банките, колку пари би земале, а колку би требале да вратите со камата:
Потрошувачки ненаменски кредити:
Во оваа банкарска година, која е на истек, според банакрите најбарани се ненаменските потрошувачки кредити. Еве колку ќе ве чини еден ваков кредит во вредност до 5 000 евра.
Каматата за еден ваков кредит достигнува и до 11,5% на годишно ниво. Максималниот рок на отплата што се нуди во дел од банките изнесува 72 месеци или 6 години. Пред да се подигне кредитот, граѓанинот плаќа од 2 % до 2,5% на име манипулативен еднократен трошок, кој не може да биде помал од 1000 денари. Во обид да привлечат повеќе клиенти, дел од банките решија да не го наплаќќат овој надоместок до крајот на годинава, како дел од промотивна кампања. Дополонително, се плаќа од 200 до 400 денари на име “трошок за апликација“. Она што може да се смета како предност е што дел од банкарските групации не наплаќаат доплнителна провизија доколку кредитот се исплати предвреме.
Сепак, за да се дојде до оваа сума од 5 000 евра, граѓанинот треба да исполни повеќе услови, кои главно ги диктираат сите банки. Така, зависно од сумата што се бара, главен услов е да се обезбеди најмалку еден кредитоспособен жирант.
Пресметката на банкарските калкулатори го покажува следново. За кредит од 5 000 евра, што треба да се врати на 72 месечни рати, со годишна камата од 11,5%, месечната рата ќе изнесува 100 евра. Еве колку ќе земете а колку треба да вратите на банката :
Месечна рата 100 евра
Камата 2 000 евра
Вкупно за враќање 7 000 евра
Дел од банките нудат потрошувачки кредити и до 10 000 евра, за кој се нуди пониска камата, но подолг рок на отплата на кредитот. Како дел од условите што се бараат од клиентите се и висината на нивните месечни примања, да се клиенти на соодветната банка и да се ви редовен работен однос.
Станбени кредити:
Владината кампања “Купи куќа – купи стан“ ја надполни банкарската понуда за кредитирање на инвестиција во недвижности. Доплнително, дел од банките склучија договори со одреден градежни компании преку кои се нудат различни услови за купување на стан, главно во изградба. Новоодобрените комерцијални станбени кредити се нудат со пониска камтна стапка, чие минимално ниво изнесува околу 5,5% , загарантирани во првите неколку години, а потоа се пресметува камата од 7 % променлива годишна камата.
Сумите што ги нудат банките за овој вид на кредити се движат и до 150 000 евра. Два клучни услови диктират банките за овој тип на кредити, хипотекарно обезбедување или депозити. Секако, тука се и условите за редовно вработување, редовни месечни примања и жиранти. Рокот на отплата може да биде и до 30 години.
Ако се земе станбен кредит од 50 000 евра, со максимален рок на отплата од 30 години и камата од 5,5% ( која е загарантирана во првите пет години), еве што покажува пресметката за тоа колку ќе чини ратата ( во случајов за клиент на банка која го одобрува кредитот):
Месечна рата 284 евра
Камата 52 200 евра
Вкупно за враќање 102 200 евра
Секако, овие пресметки не се конечни и зависат од тоа какво е обезбедувањето за кредитот и дали кредитокорисникот е веќе клиент на банката.
Во обид да ја зголемат “продажбата“ на овие кредити, банките нудата ниски загарантирани каматни стапки во првите 3 до 5 години, дел од групациите влегоа и во промотивна кампања за ослободување од административни трошоци, која трае до крајот на годинава. Со станбените кредити, некои од банките на граѓаните им нудат можност, освен станови, да купуваат и градежно земјиште, деловен простор, куќи.
Во зависност од повеќе услови, главно од тоа дали станува збор за денарски или девизен кредит, по истекот на периодот за загарантирана каматна стапка, таа може да се искачи и до 10% на годишно ниво.
Автомобилски кредити:
Во годинава што изминува, податоците на банките покажуваат дека кај автомобилските кредити има намалување на побарувачката. Дел од импортерите на нови автомобили укажаа дека има значаен пад, односно продажба во овој бизнис како резултат на повеќе фактори: кризата, ослабената купувна моќ на граѓаните но и увозот на половни автомобили.
Кредитите за купување на нови автомобили, се дел од понудата на речиси сите банки и се условени со обезбедување, главно возилото како залог, но и обезбедување со недвижност.
Дел од банките нудат автомобилски кредити и до 50 000 евра. Каматите се различни од 7,5% до повеќе од 9%, во зависност од повеќе фактори како што се обезбедување, потоа дали кредитобарателот е вработен или пензионер, дали е постојан клиент на банката, дали кредитот е со денарска или девизна клаузула. Рокот на отплата, во зависност од сумата се движи и до десет години.
Како дел од банкарската понуда се и кредити за студенти, за пензионери, за туризам, енергетска ефикасност па дури и кредит за уживање.
А.Д.
* Наградата се доделува на котирано друштво, избрано со гласање преку онлајн анкета на веб страниците на Берзата и интернет порталот „Фактор“, кој е партнер на Берзата во доделувањето на оваа награда. Гласањето се врши паралелно на двете веб страници и акцијата на издавачот што ќе има најмногу гласови од двете анкети збирно, ќе биде прогласена за Акцијата на годината по избор на јавноста за 2024 година.
Предмет на анкетата е листа од десет котирани акции, избрани врз основа на остварениот промет и транспарентноста во нивното работење.