„Лесја Украинка“: Егзекуцијата на 16 воени заробеници и прашањата за почитување на меѓународните норми

Добивај вести на Viber

На 1 октомври 2024 година, руски војници застрелаа 16 украински воени заробеници на Покровскатанасока. Овој брутален чин, снимен на видео и споделен на социјалните мрежи, предизвика одглас и стана уште еден доказ за грубото кршење на меѓународното хуманитарно право од страна на Русија. Видеото покажува како украинските војници, како заробеници, се принудени да ја напуштат шумата и да застанат во ред под контрола на руски војници. Потоа намерно се застрелани, а ранетите, кои сè уште давале знаци на живот, биле убиени со истрели од блиску.

Ова злосторство стана најголем од познатите случаи на масовна егзекуција на украински воени заробеници на линијата на фронтот. Ваквите убиства и мачења не се случајни епизоди, туку ја демонстрираат конзистентната политика на руската страна во однос на украинските заробеници. Покрената е истрага за ова воено злосторство, а до меѓународните организации како што се ОН и Меѓународниот комитет на Црвениот крст (МКЦК) се испратени обраќања со барање сторителите да бидат изведени пред лицето на правдата и да се обрне внимание на грубите прекршувања на меѓународното хуманитарно право.

Меѓународната заедница мора да разбере дека не станува збор за изолирана епизода, туку системски проблем. Русија постојано го демонстрираше своето непочитување на меѓународните стандарди за хуман третман на воените заробеници. Покрај егзекуцијата во Покровската насока, имаше и други слични случаи. На пример, претходно Русите брутално егзекутираа со меч невооружен украински воен заробеник, а исто така стрелаа затвореници во Работино во Запорижската насока.

Додека Русија систематски ги прекршува сите норми на Женевската конвенција со тоа што им не дозволува пристап на претставниците на МКЦК до украинските заробеници, Украина демонстрира радикално спротивен пристап. Украинската страна им обезбедува на руските воени заробеници соодветни услови за притвор, вклучувајќи храна, медицинска нега и можност за комуникација со роднините. Овие услови редовно ги проверува Меѓународниот комитет на Црвениот крст, кој потврдува дека притворот на заробениците ги исполнува меѓународните стандарди. Ваквите мерки ја покажуваат посветеноста на Украина на принципите на хуманост и почитување на човековите права.

Условите на притвор на украинските воени заробеници во Русија, напротив, се нехумани. Затворениците ги држат во нехигиенски и преполни ќелии, се предмет на тортура и малтретирање. Постојано се евидентирани случаи на смрт во заробеништво од тортура и болести, што само го потврдува систематското кршење на нормите на меѓународното право од страна на Русија. Третманот на украинските заробеници не само што е во спротивност со Женевската конвенција, туку е и варварски пример за постапување со лице лишено од средства за заштита.

Ваквите постапки не можат да останат неказнети. Прекршувањата на нормите на меѓународното хуманитарно право, извршени од Русија, бараат остар одговор од меѓународната заедница. Мора да се зголеми притисокот врз Русија да се придржува кон Женевската конвенција и другите норми кои ги штитат правата на воените заробеници. Организациите како што се ОН и МКЦК имаат одговорност да преземат активна улога во истрагата на овие злосторства и да ги изведат одговорните пред лицето на правдата.

Во исто време, меѓународната заедница треба да ја поддржи иницијативата на Украина за усвојување на резолуција во Парламентарното собрание на Советот на Европа (ПССЕ), чија цел е почитување на нормите на меѓународното хуманитарно право во однос на украинските воени заробеници кои ги држи Русија. Ова е важен чекор кон тоа агресорот да почне да ги почитува правилата и нормите на водење војна, а одговорните за извршените злосторства да бидат казнети.

Молчењето како одговор на ваквите брутални дела е еднакво на соучесништво. Меѓународната заедница не смее да дозволи ваквите злосторства да останат неказнети. Систематските егзекуции и тортура на украинските воени затвореници не е само злосторство против конкретни луѓе, туку и напад на сите цивилизирани норми и принципи според кои треба да се води секоја земја во XXI век.

Ставовите изразени во овој текст се тврдења на Здружението и тие не мора нужно да ја одразуваат уредувачката политика на Фактор