„МОСКВА Е ПОЛНА СО ПАРИ“ - дали помина најлошото за руската економија

Добивај вести на Viber

На рускиот претседател Владимир Путин му претстојат избори следната година. Дали пред нив има право да тврди дека најлошото навистина поминало за руската економија?

Речиси две години по почетокот на рускиот напад врз Украина, економијата на најголемата земја во светот покажува изненадувачки отпор на лавината од западните санкции, пишува агенцијата Франс прес.

Економистите, сепак, тврдат дека руската воена економија сега покажува знаци на прегревање, додека западните лидери се надеваат дека санкциите конечно ќе и нанесат удар на Москва.

Извор од француската дипломатија изрази надеж дека санкциите конечно ќе ја покажат својата ефикасност на крајот на 2024 или почетокот на 2025 година.

„Санкциите се како дупка во гума. Не функционира веднаш, но функционира“, изјави за француската агенција друг европски дипломат.

„Тоа е маратон, а не спринт“, рече Агате Демараис, аналитичарка во Европскиот совет за надворешни односи, паневропски тинк-тенк.

Таа тврди дека целта на санкциите не била колапс на деветтата по големина економија во светот, што би довело до светска криза, ниту промена на режимот.

Нивната цел е да ги ограничат можностите на руската воена машина“, рече таа.

Европската унија досега воведе 11 рунди санкции кон Русија од почетокот на инвазијата во февруари 2022 година, вклучително и за нејзиниот енергетски сектор.

Во моментов се подготвува дванаесеттиот круг, кој вклучува забрана за увоз на руски дијаманти.

Според официјалните податоци, околу 49 отсто од европскиот извоз во Русија и 58 отсто од рускиот увоз се под санкции. Дури и ако Русија стана најсанкционираната земја во светот, нејзината економија е разнишана, но не и поразена.

Набљудувачите веруваат дека по изминатата економска криза и првиот круг европски санкции поради анексијата на Крим во 2014 година, економскиот тим на Путин научил како подобро да управува со ризиците.

Симптоми на прегревање

Кремљ планира да ги зголеми трошоците за одбрана за речиси 70 отсто следната година, што е показател дека Москва најверојатно се подготвува за долга војна во Украина.

„Ги надминавме сите проблеми што се појавија по воведувањето на санкциите и сега започнуваме нова фаза на развој“, објави Путин во октомври.

Според официјалната руска статистика, БДП на земјата порасна за 5,5 отсто во третиот квартал од оваа година, а идната година се очекува раст од 2 отсто.

Александра Прокопенко од Центарот за Евроазија Карнеги Русија рече дека руската економија добро реагирала, но додаде дека показателите се погрешни.

„Ги има сите симптоми на прегревање. Третина од растот е поврзан со алокации за војската, така што економијата стана зависна од неа“, рече Прокопенко, кој работеше во руската централна банка помеѓу 2019 и почетокот на 2022 година.

„Зависноста од нафтата исто така порасна, сега е поголема отколку пред војната“, рече таа.

Со цел да ги заобиколи санкциите за продажба на нафта, Русија создаде голема паралелна финансиска инфраструктура.

Прокопенко посочи дека главниот приход од извозот во Русија сепак доаѓа од продажбата на енергетски производи, а ги издвои купувачите како Кина и Индија.

Според организацијата Глобал Витнес, европскиот увоз на руски течен природен гас (ЛНГ) пораснал за 40 отсто во првите седум месеци од годината, со вредност од речиси 5,3 милијарди евра.

Компании во земји како Турција, ОАЕ, Кина и постсоветски држави како Казахстан се дел од шемите на Русија за рушење на санкциите. Истражувањата покажуваат дека Русија има пристап и до западната воена технологија преку трети земји.

Прокопенко нагласува дека дури и европските компании се подготвени да ја продолжат трговијата со Русија, вклучително и производи со двојна употреба, доколку договорите можат да се постигнат преку трети земји.

Полн со пари

Демара признава дека има „недоследности“ во правењето европски политики за Русија и тврди дека е тешко да се предвиди колку долго може да трае отпорот на Москва.

„Тие моментално се на воена основа, но колку долго може да трае тоа? Тешко е да се каже“, рече таа.

„Социјалниот мир чини и пари“.

Иако санкциите го искомплицираа животот на руското население, некои од богатите московјани живеат подобро од кога било, искористувајќи ја директната предност од војната, според набљудувачите.

„Москва е полна со пари“, напиша на Фејсбук политичкиот аналитичар Сергеј Медведев.

Сведоците известуваат дека на улиците на Москва има поскапи автомобили од порано, а луксузните продавници и ресторани не покажуваат знаци на криза.

Минатиот месец Денис Волков и Андреј Колесников во напис за Карнеги фондацијата за меѓународен мир напишаа дека Русите се прилагодиле на новите економски услови „во простор од само една година“.

„Повеќето Руси разбираат дека војната во Украина нема да заврши наскоро и се обидуваат да не се фокусираат премногу на воени теми или случувања на фронтот“.

Руското општество, заклучија тие, „научи да престане да се грижи за војната“.