„Најсиромашните земји стануваат уште посиромашни“: Светска банка алармира - нема развој, државите не можат да ги вратат кредитите
Објавено во: Свет 15 Април, 2024
Половина од 75-те најсиромашни земји во светот се соочуваат со зголемен јаз во приходите со најбогатите економии за прв пат овој век во историскиот пресврт, се вели во извештајот на Светската банка.
Според извештајот, разликата помеѓу растот на доходот по глава на жител во најсиромашните и најбогатите земји се зголеми во последните пет години.
„За прв пат, гледаме дека нема конвергенција. Тие стануваат посиромашни“, изјави за Ројтерс Ајхан Косе, заменик главен економист за Светска банка и еден од авторите на извештајот.
„Гледаме многу сериозна структурна регресија, пресврт во светот...затоа тука алармираме“, рече тој, пренесува „VOA“.
Во извештајот се вели дека 75-те земји што ги исполнуваат условите за грантови и заеми со нула камата од Меѓународната асоцијација за развој на Светска банка (ИДА) ризикуваат изгубена деценија на развој без амбициозни промени во политиката и значителна меѓународна помош.
Косе рече дека растот во многу земји на ИДА веќе почнал да се намалува во овие земји пред пандемијата на KОВИД-19, но тој ќе биде само 3,4 отсто во 2020-2024 година, што е најслаб раст во пола деценија од раните 1990-ти. Руската инвазија на Украина, климатските промени, зголемувањето на насилството и конфликтите, исто така, силно влијаеа на нивните изгледи.
Повеќе од половина од сите земји на ИДА се во Субсахарска Африка; 14 се во Источна Азија, а осум се во Латинска Америка и Карибите. Триесет и еден имаат приход по глава на жител помали од 1.315 долари годишно. Тие вклучуваат Демократска Република Конго, Авганистан и Хаити.
Една од три земји на ИДА сега е посиромашна отколку во пресрет на пандемијата. Земјите на ИДА сочинуваат 92% од луѓето во светот кои немаат пристап до доволно количество прифатлива, хранлива храна. Половина од земјите се во неволја поради долгови, што значи дека не се во можност да го сервисираат долгот или се изложени на висок ризик да не можат.
И покрај нивната млада популација - демографски благодет во време кога населението старее речиси насекаде на друго место, богатите природни ресурси и изобилен потенцијал за соларна енергија, приватните и државните кредитори се повлекуваа од нив.
Американскиот потсекретар за финансии Џеј Шамбо изрази загриженост во врска со влошувањето на ситуацијата минатата недела, предупредувајќи ја Кина и другите нови официјални доверители да не се ослободуваат со намалување на заемите на земјите со ниски приходи, токму во моментот кога ММФ или мултилатералните развојни банки влеваа средства.
Речиси 40 земји забележаа одлив на надворешен јавен долг во 2022 година, а тековите веројатно се влошија во 2023 година, рече тој.
Косе рече дека се потребни амбициозни политики за да се забрзаат инвестициите, вклучително домашните напори за зајакнување на фискалната, монетарната и финансиската политика и структурните реформи за подобрување на образованието и зголемување на домашните приходи.
Значајната финансиска поддршка од глобалната заедница, исто така, беше од суштинско значење за да се постигне напредок и да се намали ризикот од долготрајна стагнација, рече Косе, истакнувајќи дека Светската банка се надева дека ќе направи силно надополнување на средствата на ИДА до декември.
Посилната меѓународна координација за климатските промени, реструктуирањето на долгот и мерките за поддршка на прекуграничната трговија, исто така, ќе биде од клучно значење, се вели во извештајот.
Индермит Гил, главен економист на Светска банка, истакна дека Кина, Индија и Јужна Кореја - сега големи економски моќници - некогаш биле меѓу најсиромашните земји во светот, но биле способни да се справат со екстремната сиромаштија и да го зголемат животниот стандард.
„Светот не може да си дозволи да им сврти грб на земјите од ИДА“, рече тој.