„СВЕТОТ ТРОШИ ПОВЕЌЕ ЗА ВОЈНА ОТКОЛКУ ЗА МИР“: глобалните трошоци достигнаа рекордни 2,7 трилиони долари

Добивај вести на Viber

„Светот троши многу повеќе за водење војна отколку за градење мир“, изјави генералниот секретар на ОН, Антонио Гутереш, на прес-конференција за неговиот нов извештај за заканата што ја претставуваат постојано зголемените воени трошоци.

Трошењето за безбедносни потреби се зголеми во сите пет глобални региони во 2024 година, што е најголемо зголемување од година во година во најмалку три децении. Во споредба со 2,7 трилиони долари потрошени за воени буџети, светот би можел да ја елиминира екстремната сиромаштија за нешто помалку од 300 милијарди долари.

„Побезбеден свет започнува со инвестирање барем толку во борбата против сиромаштијата колку што инвестираме во водење војна“, рече Гутереш.

Изборот помеѓу помош и оружје

Алармантната сума потрошена за трошоци поврзани со оружје само минатата година е 750 пати поголема од редовниот буџет на ОН за 2024 година. Тоа е исто така речиси 13 пати поголема од помошта за развој што ја обезбеди Комитетот за развојна помош на ОЕЦД во 2024 година, што укажува на силен компромис помеѓу воените трошоци и одржливиот развој.

„Пренасочувањето дури и на дел од денешните воени трошоци би можело да ги затвори виталните празнини - запишување на децата во училиште, зајакнување на примарната здравствена заштита, проширување на чистата енергија и отпорната инфраструктура и заштита на најранливите“, рече Гутереш.

Со дел од она што беше инвестирано во војската минатата година - и претходната деценија - светот би можел да финансира образование за секој ученик во земјите со низок и среден приход, да ја елиминира неухранетоста кај децата на глобално ниво, да го финансира прилагодувањето кон климатските промени во земјите во развој и да ја доближи меѓународната заедница до постигнување на Целите за одржлив развој (ЦОР), проценуваат ОН.

„Ребалансирањето на глобалните приоритети не е опционално - тоа е императив за опстанокот на човештвото“, изјави на прес-конференција шефот на ОН за разоружување, Изуми Накамицу.

„Одржливиот развој е во опасност“

Со само една од петте Цели за одржлив развој на вистинскиот пат, Гутереш нагласи дека „нашето заедничко ветување за одржлив развој е во опасност“.

Додека повеќе се троши за војската, помалку се троши за социјални инвестиции, намалување на сиромаштијата, образование, здравство, животна средина и инфраструктура - што го попречува напредокот во речиси сите Цели за одржлив развој и ја поткопува Повелбата на ОН, основачкиот документ на ОН.

„Но, знаеме дека развојот е двигател на безбедноста и мултилатералната развојна соработка“, рече Хаолианг Су, заменик-администратор на Програмата за развој на ОН (УНДП).

„Кога животот на луѓето ќе се подобри, кога ќе имаат пристап до образование, здравствена заштита, економски можности и ќе можат да живеат достоинствено и самоопределувачки, ќе имаме помирни општества и помирен свет.“

Нов пристап кон безбедноста

„Инвестирањето во луѓето е инвестирање во првата линија на одбрана од насилство во секое општество“, рече Гутереш.

Извештајот повикува на пристап поцентричен кон луѓето и повеќедимензионален, кој дава приоритет на дипломатијата, меѓународната соработка и го отвора патот кон одржлив развој.

Во еден маѓепсан круг, недостатокот на економски можности, сиромаштијата и неразвиеноста создаваат нестабилност - поттикнувајќи насилство и зголемувајќи ги државните трошоци за војската, се вели во извештајот на ОН.

Инвестирањето во развој и одржлива безбедност има потенцијал да ја запре денешната трка во вооружување и да ја намали потребата од воени трошоци, велат од ОН.

„Доказите се јасни: прекумерните воени трошоци не гарантираат мир“, рече Гутереш. „Тоа често го поткопува - поттикнувајќи трка во вооружување, продлабочувајќи ја недовербата и пренасочувајќи ги ресурсите од самите темели на стабилноста.“

Извор: Независне.рс

Фото: Архива/Икс