ТОП 100: Листа на најбогатите луѓе во регионот за 2024 година - МЕЃУ НИВ И ОСУМ МАКЕДОНСКИ БИЗНИСМЕНИ
Објавено во: Финансии 28 Декември, 2024
Листата на 100-те најбогати во регионот традиционално ја објавува списанието Недељник, а листата е реализирана во соработка со водечките медиуми во регионот: словенечкиот дневен весник Finance (и порталот Finance Manager), хрватскиот економски неделник Лидер, Босанскиот весник Ослобоѓење и економскиот неделник Капитал од Северна Македонија.
Без оглед на уште една година на криза, историјата покажа дека капитализмот (слободниот пазар и претприемничката способност) и овојпат излегува посилен од кризата. Многу компании низ демократскиот свет позитивно изненадија со нивната способност да одржуваат високи натпросечни профитни маржи. „Кој може, добива два“, вели популарната поговорка, а во бизнисот се преведува како порака - кој знае, тој се развива и расте понатаму. Оваа теза ја потврдува и листата на Форбс на најбогати луѓе во светот на чело со Илон Маск. Форбс вели дека сега има повеќе милијардери од кога било – вкупно 2.781, што е за 141 повеќе од претходната година и 26 повеќе од рекордот во 2021 година. Тие вредат вкупно 14,2 трилиони долари, што е 2 трилиони долари повеќе од претходната година и 1,1 трилиони долари повеќе од рекордот во 2021 година.
Комбинацијата на тешки деловни услови и индивидуални одлуки на сопствениците на компании ја создадоа Листата на 100 најбогати деловни луѓе во нашиот регион (државите кои некогаш беа дел од поранешна Југославија).
ЦЕЛАТА ЛИСТА 100 НАЈБОГАТИ ВО РЕГИОНОТ
ИМЕ - ФИРМА - ВРЕДНОСТ (ВО ЕВРА) - ЗЕМЈА
1. Силвио и Роберт Кутиќ и Изабел Јелениќ Инфобип 3.097.663.106 Хрватска
2. Мирослав Мишковиќ Делта холдинг 2.851.179.194 Србија
3. Дубравко Гргиќ Аграм Група 2.793.000.000 Хрватска
4. Костиќ семејство МК холдинг 2.655.071.601 Србија
5. Мате Римац Римац Бугати 2.295.000.000 Хрватска
6. Дејан Чакајац и Јадранка Степановиќ Моцарт 1.808.077.997 Србија
7. Драган Шолак Јунајтед Група 1.694.700.000 Србија
8. Давор Лукшиќ Ледерер Плава лагуна 1.646.650.000 Хрватска
9. Павао Вујновац ENNA групација, Фортенова 1.624.000.000 Хрватска
10. Емил Тедески Мајберг 1.567.177.544 Хрватска
11. Петар Матијевиќ М.И.Матијевиќ 1.562.250.181 Србија
12. Љубиша Крстајиќ Каризма Хотели и одморалишта 1.546.000.000 Србија
13. Миле Ќурковиќ Плодине 1.516.227.500 Хрватска
14. Филип Цептер Цептер Интернационал 1.340.000.000 Србија
15. Петар Матиќ МПЦ холдинг 1.345.807.790 Србија
16. Борислав и Драган Станојловиќ Sport Vision 1.306.873.270 Србија
17. Небојша Шапоњиќ и Ранко Сочанац НЕЛТ 1.260.000.000 Србија
18. Пивац семејство MI Pivac 1.169.514.286 Хрватска
19. Небојша Сарановиќ Капа Стар 1.167.977.881 Србија
20. Станко Поповиќ Еликсир 1.155.254.856 Србија
21. Марко Пипуниќ Жито 1.140.350.000 Хрватска
22. Сенад Џамбиќ Бинго група 1.100.130.112 БиХ
23. Томислав Мамиќ Томи 1.079.164.000 Хрватска
24. Богољуб Кариќ БК група 1.020.000.000 Србија
25. Бранко Роглиќ Орбицо 975.019.673 Хрватска
26. Божидар Петковиќ Пештан 964.030.904 Србија
27. Вук Хамовиќ ЕФТ 942.500.000 Србија
28. Дрк Виндија семејство 904.594.805 Хрватска
29. Иван Бошњак и Стојан Вујко Милениумски тим 877.546.900 Србија
30. Драгутин Каменски Камград 873.440.000 Хрватска
31. Мирољуб Алексиќ Алко Груп 849.419.773 Србија
32. Живко Мукаетов Алкалоид 784.183.300 Северна Македонија
33. Иван Ерговиќ NEXE група 773.540.000 Хрватска
34. Бисера Драгичевиќ НИРД 751.920.000 Хрватска
35. Петар Припуз CIOS Group 735.000.000 Хрватска
36. Бранислав Грујиќ ПСП Фарман 725.000.000 Србија
37. Семејство Хастор АСА инвестира, основа 702.711.717 БиХ
38. Свјетлан Станиќ Станиќ Група 687.045.700 БиХ
39. Петар Ќорлука Виолета 685.396.128 БиХ
40. Анте Влаховиќ Адрис 676.804.499 Хрватска
41. Жељко Митровиќ Пинк Интернационал 676.761.592 Србија
42. Небојша Иковиќ Милшпед Група 647.563.276 Србија
43. Душан Мојсиловиќ Агромаркет Груп 645.202.792 Србија
44. Андреја Јосифовски Макпетрол 625.492.580 Северна Македонија
45. Мирослав Алекса Алмекс 611.886.710 Србија
46. Иво Усмијани JGL 592.782.609 Хрватска
47. Илија Гечев ИГМ Трејд 573.787.416 Северна Македонија
48. Семејство Кожул ТТ Кабели 571.615.962 БиХ
49. Ненад Милановиќ ЦОИНГ 540.000.000 Србија
50. Жељко Задро Хрватска шеќерна индустрија 538.640.000 Хрватска
51. Зоран Тирнаниќ ДИС 532.322.368 Србија
52. Добросав Бојовиќ Напред, Енергопроект 525.000.000 Србија
53. Миленко Костиќ Авто Чачак 524.790.774 Србија
54. Новак Ѓоковиќ тенисер 500.000.000 Србија
55. Стипо Матиќ М Сан група 470.100.000 Хрватска
56. Срѓан Миловановиќ Коперник систем 466.458.702 Србија
57. Иван Катавиќ КТЦ 454.510.000 Хрватска
58. Мирко Рисовиќ ТРОПИК 448.272.015 БиХ
59. Андреј Јовановиќ ДЕКА инженеринг 447.500.000 Србија
60. Семејство Богдан ФЕАЛ 443.657.239 БиХ
61. Изудин Ахметлиќ Хифа Оил 433.626.722 БиХ
62. Модна компанија Милија Бабовиќ 443.609.940 Србија
63. Семејство Гудељевиќ Феро термин 442.180.000 Хрватска
64. Георг Гавриловиќ Џуниор Глобална храна 427.625.000 Хрватска
65. Хамед Рамиќ Евра Асфалт 404.132.322 БиХ
66. Владимир и Никола Лазаревиќ Форм идеален 398.730.790 Србија
67. Милан Радоичиќ и Звонко Веселиновиќ Инкоп 398.409.580 Србија
68. Иван Убовиќ Бемакс 396.678.744 Црна Гора
69. Драган Бокан ВОЛИ 391.106.180 Црна Гора
70. Веселин Јевросимовиќ COMTRADE 379.377.592 Србија
71. Петр Немец Амикус 363.100.000 Србија
72. Коста Чоловиќ Бања комерц – Бекамент 362.758.744 Србија
73. Ѓорѓије Ницовиќ Ирва инвестиции 361.018.410 Србија
74. Никола Јокиќ кошаркар 350.000.000 Србија
75. Драгољуб Збиљиќ Енерготехника Јужна Бачка 349.848.260 Србија
76. Родољуб Драшковиќ Свислион Група 340.277.103 Србија
77. Милутин Николиќ и Павле Кавран Инвиго Капитал 333.000.000 Србија
78. Мирко Грбешиќ МЕПАС 321.097.314 БиХ.
79. Семејство Гудељ FIS 318.868.934 БиХ
80. Семејство Краљиќ Стројопромет Група 316.360.000 Хрватска
81. Жељко Мандариќ Маншпед 296.674.000 Хрватска
82. Младен Грујиќ Компресор 291.678.186 Србија
83. Александар и Драган Обрадовиќ АДОК 279.379.756 Србија
84. Боривој и Ѓорѓе Трифуновиќ Баувесен (стечај) 275.000.000 Србија
85. Гоце Камчев КАМ 274.590.435 Северна Македонија
86. Комнен Лаковиќ Тежок попуст 273.358.160 Црна Гора
87. Ристо Дрекаловиќ КИПС 273.141.500 Црна Гора
88. Слободан Кутревски Пекабеско 267.171.362 Северна Македонија
89. Страшо Милковски Гранит АД 265.799.470 Северна Македонија
90. Драго Малиновиќ Комерц Мали 264.721.312 БиХ
91. Ацо Ѓукановиќ Инвест Нова, Прва банка 260.420.000 Црна Гора.
92. Семејство Радун Нектар 256.789.940 Србија
93. Благота Радовиќ Зетаградња 239.816.080 Црна Гора
94. Александар и Бојан Галиќ Галенс 233.841.356 Србија
95. Соња и Небојша Петриќ Промист 232.744.596 Србија
96. Драган Јанков и Милан Станиќ Силбо 222.085.850 Србија
97. Владимир Тодоровиќ Тинекс 217.957.480 Северна Македонија
98. Милан Беко Лука Белград 215.000.000 Србија
99. Гојко и Станка Бајовиќ Оков 214.361.795 Црна Гора
100. Висар Јакупи Кипер маркет 209.995.590 Северна Македонија
Што има ново на Листата на 100 најбогати бизнисмени во регионот?
На врвот – ништо и нешто ново. На листата, како и минатата година, суверено доминираат Силвио и Роберт Кутиќ и Изабел Јелениќ, сопственици на технолошката компанија Инфобип. За волја на вистината, за една година изгубиле 217 милиони евра од вредност. Но, тоа не ги возбудува многу бидејќи компанијата досега не се фокусираше на генерирање профит како главен индикатор, туку на раст, иновации и позиционирање за иднината.
Првото место на Инфобип на Листата на 100 најбогати бизнисмени во регионот е дел од пошироката (глобална) слика во која моментално е сместена индустријата за информатичка технологија. Таа слика покажува дека софтверскиот дел од ИТ индустријата продолжува да расте, поттикнат од вештачката интелигенција, но хардверскиот дел стагнира и опаѓа. Пример за овој втор тренд е третата највредна хрватска компанија Римац - Бугати (сопственик Мате Римац), која загуби две места на овогодинешната листа во однос на претходната година. Точно, има уште една причина за падот на вредноста од 750 милиони евра - заладувањето на западниот пазар на електрични автомобили, што го забави растот на технолошките компании во индустријата за електрични возила. Падот на Мате Римац на петтото место на листата го искористија српските бизнисмени Мирослав Мишковиќ (скокна на второ место) и семејството Костиќ (трето место), кои го наследија имотот на нивниот татко кој почина на крајот на 2024 година.
Меѓу првите пет на листата 100 се случи уште една промена – Дубравко Гргиќ, сопственик на Аграм Груп, се пресели од второ на 3 место на овогодинешната листа.
Впечатлива карактеристика на овогодинешната листа е тоа што меѓу првите 20 бизнисмени од регионот се исклучиво бизнисмени од Хрватска и Србија. Во првите пет - тројца се од Хрватска и двајца од Србија, а во првите 10 - шест се од Хрватска и четворица од Србија. Првиот бизнисмен од друга земја во регионот е Сенад Џамбиќ, сопственик на групацијата Бинго од Босна и Херцеговина и го зазеде 22. место.
Заедничка карактеристика за набљудуваните деловни луѓе и нивните компании е стабилизирањето на бизнисот, богатите се сè уште богати, а оние кои знаат да прават бизнис продолжуваат да растат.
Кај српската бизнис елита веќе две-три години е забележливо дека бизнисмени блиски до власта влегуваат и излегуваат од бизнисот, растат и паѓаат, основаат и затвораат фирми, а во меѓувреме (додека се занимаваат) најмногу работат со државата и нејзините пари. Речиси и да нема приватна компанија родена и негувана во државниот јасли за која може да се каже дека е сериозна и одржлива затоа што нејзините сопственици не знаат да работат во здрава конкуренција и не се способни да работат без пазарна заштита. Можеби ништо од горенаведеното не е карактеристично за компанијата Коефик, но забележливо е дека нејзиниот сопственик Ненад Ковач овојпат исчезна од листата на 100-те најбогати во регионот. Но, затоа Драгољуб Збиљиќ, сопственикот на компанијата Енерготехника Јужна Бачка (позната по деловните аранжмани со државата), за една година ја зголеми вредноста на својата компанија за 110 милиони евра (од 239.771.360 на 349.848.260 милиони).
Податоците покажуваат дека во сите земји од регионот класичните (традиционални) бизниси се генерално добри и носат стабилен профит. Бизнисот со недвижности може да се каже дека е во подем. Високите технологии, освен во Хрватска, даваат задоволителен принос во Словенија и Србија, додека интересот за таа индустрија е намален кај деловните луѓе во Црна Гора, веројатно поради малите шанси за голема заработка.
Деловните резултати на две реномирани и многу успешни компании во Србија - Капа Стар и Еликсир - би можеле да се оквалификуваат како минлива слабост. Нивните сопственици Небојша Шарановиќ и Станко Поповиќ паднаа од 12. на 19. место на листата, односно од 9. на 20. место.
Покрај веќе споменатиот Ковач, од листата на 100 овојпат испаднаа и Иван Жабчиќ и Марко Вуковиќ, сопствениците на хрватската компанија ХС продукт, која се занимава со производство на огнено оружје. Вредноста на нивниот имот лани беше проценета на 325 милиони евра. Од листата 100 исчезна и Иван Чермак, сопственикот на „Делта Оил Интернешнл“, чија вредност лани беше проценета на 305 милиони евра.
Што се однесува до новодојдените на Листата, од Хрватска тоа се Жељко Задро (хрватска индустрија за шеќер) и Давор Лукшиќ Ледерер (Сина лагуна) и од Србија Милутин Николиќ и Павле Кавран, сопственици на Инвиго Капитал.
Минатогодишниот феномен се повтори и годинава - сопственик на најголемиот хрватски бизнис агломерација не е најбогатиот Хрват. Имено, Павао Вујновац, сопственикот на компаниите ЕНА и Фортенова, чие портфолио тежи 9,7 милијарди евра (речиси шест отсто од вкупниот приход на хрватската економија), е само на 9-то место на листата на 100 најбогати бизнисмени во регионот. (односно, само петтиот најбогат Хрват).
Доминацијата на имотот на хрватските бизнисмени на Листата на 100-те најбогати во регионот најпрво може да се толкува како членство на Хрватска во Европската унија. Не само финансиските стимулации (кои ги доби Римац, на пример) туку и целокупното деловно опкружување е целосно усогласено со европските правила. Дополнително, хрватските компании добија пристап до европскиот пазар (половина милијарда потрошувачи), кој во изминатите 11 години ги „учи“ како да се однесуваат на него.
Ваквите околности го фаворизираа раѓањето, развојот и растот на два „еднорози“ (Инфобип и Римак-Бугати). Секако, предуслов за нивното создавање беше идејата, иновативноста, извонредноста и деловната способност на сопствениците на тие компании. А, неизмерен придонес во „полирањето“ на нивните перформанси беше направен со влегувањето на меѓународниот пазар, каде што станаа глобални лидери во нивните соодветни индустрии.
Сега веќе традиционалното ривалство меѓу Хрватска и Србија, изразено во Листата на 100 најбогати бизнисмени во регионот, ја засени бизнис елитата во другите земји од регионот – Босна и Херцеговина, Црна Гора и Северна Македонија. Во тие земји приматот на листите на најбогати бизнисмени го имаат сопствениците на компании чие портфолио се состои главно од традиционални бизниси (трговија, дистрибуција, индустрија, градежништво, земјоделство). Факт е дека таквата економска структура се спротивставува на кризите, но, за жал, и на сите промени што се случуваат во глобалната економија.
Извор: Велике приче.ком