Добивај вести на Viber
Европските експерти прогнозираат дека во следните 30 години ќе се појават повеќе од 4,2 милиони “зелени“ работни места, што е речиси 10% од вкупниот раст на вработеноста за период од 30 години. Овие “зелени“ професии ќе се појавуваат не само во секторот на високата зелена технологија, туку во сите економски области. Но, за овие прогнози да станат реалност, потребна е соработка меѓу државата и бизнисот.
Во време на скапа енергија и граѓаните и инвеститорите во енергетски ефикасни градежни објекти мора час поскоро да ја штедат електричната и топлинската енергија. Експертите порачуваат дека идејата за енергетска ефикасност е планетарна идеја која Македонија не смее да ја остава на маргините, толку повеќе што според европската регулатива до 2020 година Македонија мора да ја намали потрошувачката на енергија 20% во следните 10 години.
Дека Македонија мора да направи голем исчекор кога е во прашање изградбата на енергетскји ефикасни градби покажува и најновиот податок од Стопанската комора на Македонија дека дури 67% од градежните компании во државава немаат квалификуван кадар обучен за изградба и реконструкција на енергетско ефикасни објекти.
“Во Македонија има 4.500 компании во градежниот сектор, но во ниедна од нив не постои специјализација за енергетска ефикасност и за обновливи извори на енергија“, вели
Јадранка Аризанковска од Стопанската комора на Македонија.
Оттаму порачуваат дека ако се применат препораките за примена на мерки за воведување енергетска ефикасност и производство на енергија од обновливи извори ќе се зголеми побарувачката на работна сила за најмалку 10.000 работници.
Градежниците на потег!
Познавачите се децидни - Македонија мора да донесе и да имплементира регулатива со која станбените згради во иднина ќе мора да се градат со енергетски ефикасен градежен материјал, со енергетски ефикасни прозорци и врати, со геотермални пумпи и со вградување соларни системи за добивање електрична и топлинска енергија. Тие апелираат 280-те сончеви денови во Македонија ефикасно да почнат да се искористуваат.
Градежните компании од земјава и регионот, но и тие што произведуваат прозорски системи објаснуваат дека заштедата на енергија е неопходна во време кога енергијата е се поскапа, а многу малку се искористуваат расположливите ресурси
“Енергетската ефикасност е светски предизвик. Ние, како компании и инвеститори кои проектираме, изведуваме и градиме згради, прaвиме 200, па дури и 300 станови годишно, така што мора да размислуваме како тие згради да бидат енергетски ефикасни. Македонија мора да ја намали потрошувачката на енергија на годишно ниво за 10%, покажуваат истражувањата, за да ги задоволиме европските стандарди и регулативи”, изјави неодамна вели
Ванчо Чифлиганец, сопственик на АДОРА инженеринг.
Некои истражувања покажуваат дека во станбените објекти, од аспект на добра изолација во надворешните и внатрешните ѕидови, во добра изолација на покривите на зградите и на куќите, со примената на енергетски ефикасните материјали во градењето потрошувачката на енергија може да се намали и за 30%-65%, споредено со градбите кои не применуваат мерки кои се енергетски ефикасни.
Во регионот Хрватска отишла најдалеку од аспект на имплементирање на енергетската ефикасност. Инвеститорите во “зелени згради” во Хрватска добиваат 6% поголема кирија на становите и остваруваат 16% повисока продажна цена. Луѓето, пак, кои живеат во енергетски ефикасни згради во Хрватска имаат 26% помала потрошувачка на енергија.
“Зелени“ работни места
“Зелената“ индустрија веќе обезбедува илјадници работни места во Европа, споредено со индустриите кои ја загадуваат животната средина. Во областа на обновливите извори на енергија, во “зелениот“ транспорт и еколошкото производство и услуги во европското семејство веќе работат над 4 милиони луѓе, покажуваат податоците на еколошката организација WWF. За споредба, вработените во рударството, производството на електрична енергија и метали се движи под 3 милиони.
Европските експерти прогнозираат дека во следните 30 години ќе се појават повеќе од 4,2 милиони “зелени“ работни места, што е речиси 10% од вкупниот раст на вработеноста за период од 30 години. Овие “зелени“ професии ќе се појавуваат не само во секторот на високата зелена технологија, туку во сите економски области. Но, за овие прогнози да станат реалност, потребна е соработка меѓу државата и бизнисот. Ако бизнисот се ориентира кон потрошувачка на енергија добиена од еколошки чисти извори, тоа ќе ја наметне и потребата од високостручни и квалификувани професионалци - инженери, едуцирани техничари за инсталирање и за одржување на соларните панели, генераторите во ветерниците, поставената технологија, централите кои како погонско гориво користат биомаса...
Потенцијалот за раст на зелената економија, може да се реализира само ако има доволно квалификувани работници и професионалци. Денес се уште не може да се предвиди кои квалификации и во која мера ќе бидат потребни во следните 10, 20 или 30 години.
Справувањето со отпадот, рециклирањето, производството на електрична енергија од обновливи извори на енергија (сонце, вода, ветер и биомаса) во Македонија речиси се во зародиш. Иако првата соларна централа во Македонија не е постара од осум години, сепак, Македонија се уште не може да се пофали со значително количество произведена електрична енергија од обновливи извори на енергија.
Потребни се “енергетски“ менаџери
Земјоделството и туризмот се сектори во кои мерките на енергетската ефикасност треба да се применуваат многу повеќе одошто тоа се прави во моментов.
“Македонија е производител на грозје, јаболка, но добар дел од ладилниците за овошје не работат или пак, тие што работат се стари и по 40 години и се енергетски неефикасни. Реконструкцијата токму на тие ладилници ќе биде голема енергетска ефикасност за земјава, кога е во прашање потрошувачката на енергија“, велат од Групацијата за климатизација, греење, ладење и проветрување при Стопанската комора на Македонија.
Познавачите нагласуваат дека секоја компанија треба да има и “енергетски“ директори, кои постојано ќе се грижат како да ја намалат потрошувачката на енергија, притоа да произведат повеќе, а истовремено да бидат и конкурентни на пазарот.
“Најважно од се е што голем дел од компаниите не обрнуваат внимание на енергетскиот менаџмент. Треба да има доволно стручни луѓе кои ќе знаат како да ја намалат потрошувачката на енергија за 15%-20%. Потребно е да се вградат инструменти, да се воочат проблемите и да се задолжи инженер кој ќе управува со енергетските системи“, вели за Фактор менаџмент-консултант.
К.П
* Наградата се доделува на котирано друштво, избрано со гласање преку онлајн анкета на веб страниците на Берзата и интернет порталот „Фактор“, кој е партнер на Берзата во доделувањето на оваа награда. Гласањето се врши паралелно на двете веб страници и акцијата на издавачот што ќе има најмногу гласови од двете анкети збирно, ќе биде прогласена за Акцијата на годината по избор на јавноста за 2024 година.
Предмет на анкетата е листа од десет котирани акции, избрани врз основа на остварениот промет и транспарентноста во нивното работење.