Последна шанса за Грција

Добивај вести на Viber

Ви се здосади од зборот "Грција"? Многу добро ве разбираме. На сличен начин веројатно се чувствуваат и претседателот на Европската комисија Жан-Клод Јункер и директорот на Меѓународниот монетарен фонд (ММФ) Кристин Лагард.

Во последните два дена прво претседателот на ЕК, а потоа и службеници на ММФ имаа пропаднати средби со грчката делегација, бидејќи не гледаат напредок во преговорите.

"Топката е во полето на Грција", изјави портпаролот на ММФ во четвртокот, откако претставниците на Фондот ги напуштија гласно преговорите поради недостатокот на каков и да е напредок.

Денес се појави уште еден проблематичен сигнал. Според информации на Билд германската влада веќе се подготвува сериозно за државен банкрот на Грција. Според медиумот се разгледува можноста во ваков случај да се воведе контрола на капитален трансфер. Владините експерти во Берлин работеле над планот во тесна соработка со Европската централна банка (ЕЦБ). Сепак сеуште од германската влада немаат конкретен план како да се реагира во случај на банкрот.

"И канцеларката веќе знае дека времето нема да дојде, за да се спаси Грција до 30-ти јуни", го цитира Билд висок дипломат. Дури и да се дојде до конкретен договор, нова спасувачка програма треба да биде усвоена од голем број парламенти, вклучувајќи го и германскиот Бундестаг, а тоа ќе биде потребно време.

Затоа членството на нашиот јужен сосед во еврозоната повеќе од кога виси на конец. Еве кои се најважните прашања и одговори на оваа тема ги анализиравме:

Што значи одложување на рокот на плаќање што ММФ го обезбеди на Атина во почетокот на јуни?

Во минатиот петок Грција не успеа да плати транша на ММФ од 300 милиони евра. Земјата претпочита да ги обедини сите достасани во месеци транши во еден пакет од 1,6 милијарди евра, кој треба да се плати до крајот на јуни. Ако дотогаш добие пари од доверителите. ММФ се согласи на овој предлог, но според аналитичарите тоа може да биде последен гест од страна на Фондот.

Како изгледа распоредот за плаќањата?

Доста е натоварен. Договор треба да има до 18-ти јуни, кога има средба на министрите за финансии на еврозоната, бидејќи до крајот на јуни и голем број национални парламенти треба да дадат зелено светло, меѓу кои Бундестагот. Токму за германскиот парламент се шпекулира дека ќе им помогне тешко со каква и да е нова помош за Грција.

До кој степен се раздвоени позициите на доверителите и Грците?

Доста. ЕУ, ЕЦБ и ММФ се очигледно подготвени да ги омекнат барањата во однос на примарниот суфицит. На овој параметар Грција мораше да постигне плус од 3 отсто оваа година, а во наредните две - од 4,5%. Сепак, ова е невозможно, бидејќи по изборот на СИРИЗА земјата повторно се најде во рецесија. Сега веќе доверителите се подготвени да прифатат вишок од само 1 отсто за оваа година, а потоа - 2 и 3 проценти. Поинаку кажано - некогаш планираното намалување на долговите ќе се случи подоцна.

Друг контроверзен момент е првенствено пензискиот систем. Тука Атина треба да ги скрати трошоците во износ од 1% од својот бруто домашен производ.

Сепак грчките власти одбиваат какви и да се кратенки на плати и пензии. Покрај тоа, тие инсистираат за реструктуирање на долговите и инвестиционен план, за да може економијата на земјата повторно да се повлече. Грчкиот економски печат шпекулира дека предлозите на Атина ќе внесат во државната каса 1,8 милијарди евра. Но предлозите на доверителите предвидуваат оваа сума да изнесува 3 милијарди евра.

Дали плановите се нови трикови за да се задржи некако Грција во еврозоната?

Веројатно. Речиси 11 милијарди евра, кои засега беа предвидени за реструктуирање на потресени грчки банки, можат да бидат обезбедени за плаќање на долговите. Бидејќи во јуни има доста транши.

До кој степен доверителите можат да отстапуваат пред Атина?

Не многу. ММФ покажува дека е доста флексибилен при некои одлуки, но во однос на евентуалниот иден трети пакет со помош нема да учествува. Се повеќе земји од еврозоната во меѓувреме исто така, почнуваат да се противат на постојаните отстапки пред Грците. Посиромашни држави, како Словенија пример. А другите страни кои паднале во криза се прашуваат зошто се почитуваат правилата кои очигледно за други не се толку строги.

Како реагираат самите Грци?

Заштедите во грчките банки се намалени од април наваму од 160 милијарди евра до 120 милијарди евра . Волуменот на трошени во Грција банкноти според Economist само оваа година сепак е надминат со над 10 милијарди евра . Грците сакаат да трошат сега, пред нивните средства во евра во банките да се претворат во бесмислени драхми. Освен тоа се зголемува и одливот на капитал што може да се дешифрира во техничка анализа преку т. Нар. Салда на Target-2 на грчката централна банка. Според Barclays обврските кон Еуросистемот се зголемува од април наваму од 160 милијарди до 220 милијарди евра.

Како реагира на пазарот на обврзници?

Изненадувачки мирно. Две и четиригодишните обврзници на Грција, чија принос оваа година веќе прилично се зголеми, се стабилни денес. Профитабилноста не расте засега. И осигурувањата во случај на банкрот не се зголемуваат драматично.

Ќе падне ли Ципрас од власт?

Сосема е возможно. Според зборовите на заменик-министерот за социјална сигурност Димитрис Стратулис грчката влада може да свика предвремени избори, ако доверителите не ги ублажат барањата. "Доверителите сакаат да наметнат тешки и строги мерки", изјави Стратулис, познат по цврстата позиција. "Ако тие не се откажат од притисокот, Владата ќе мора да најде алтернативни методи. Избори ".

Голем број аналитичари се согласуваат дека дури и ако Ципрас се договори со доверителите, како резултат тој ќе мора да претстави договорот за гласање во парламентот во Атина. А ако добие гласови од други партии за да си обезбеди мнозинство, тоа ќе ја подели коалцијата.

Ако биде избегнат Grexit (излегување на Грција од еврозоната) сега, ќе плаќаат ли веќе само Европејците?

Така изгледа. Тогаш Европејците ќе имаат повеќе слобода без строгиот ММФ, кој се потпира на правилата кои важат за сите членови. Трет спасувачки пакет би можел да биде во износ од 50 до 80 милијарди евра, покажуваат пресметките.

Ќе дојде ли до "кастрирање" на долгот, односно делумно одбивање од долгот?

Да, како и да се нарекува овој чекор. Без разлика дали станува збор за кратење, или за одложување на плаќањата во далечна иднина.

Обврските на земјата се толку високи во однос на нејзино економско достигнување дека таа нема да може да го отплати реалниот долг и по 100 години. Неслучајно министерот за финансии Јанис Варуфакис проговори за воведувањето на "вечни обврзници" - еден вид на "постојани, неопределено време или вечни обврзници", кои ќе ги заменат записите кои ги држи во моментов ЕЦБ. Тоа практично би значило дека земјата може и никогаш да не ги плаќа оние достасани износи, што би значело простување на дел од долгот.

Што би значел еден Grexit за пазарите на капитал?

Многу експерти не очекуваат сериозни последици, но тоа е дискутабилно. UBS пример даде конкретни пресметки уште во пролет. Пазарот на капитал на Италија би се намалил за една петтина, овој на Шпанија - за една четвртина, а светскиот индекс - со една десетина. Европскиот банкарски индекс би можел да се сруши со 30 отсто. Најмалку би била засегната Азија.