САКАТЕ ГОДИНАВА НА РАБОТА ВО ХРВАТСКА? Еве за која плата ќе работите - детален список на месечни примања по занимања
Објавено во: Финансии, Балкан 10 Јануари, 2024
Во последните неколку години, во Хрватска се случи промена на парадигмата во однос на пазарот на трудот. Всушност, станува збор за неколку трендови и промени во историската динамика меѓу работниците, работодавачите, емиграцијата и имиграцијата. Хрватска низ својата историја беше земја од која работниците заминуваа на работа во странство, а се менуваше само интензитетот на заминувањето и земјите во кои одеа, пишува Индекс.
На сето ова директно влијаеја лошите услови за работа во Хрватска, поконкретно високата невработеност, која ги ограничи можностите за вработување, растот на платите и, генерално, работничките права. Работодавачите беа на мислење дека работникот не треба да се плаќа многу бидејќи „некој друг од ордата на невработени ќе работи за иста или помала плата“, а пак работниците беа на мислење дека, ако веќе имаат ниски плати, тогаш тие нема да работат многу. Ова создаде деструктивна социјална динамика, која го ограничи развојот и доведе до емиграција.
Но, последниот бран на иселување на домашни работници и потенцијални работници (невработени) во земјите на ЕУ го испразни базенот на работната сила во Хрватска, непосредно пред да се вратат годините на економски раст, по неколкугодишна рецесија (2008-2015). Поради високата невработеност, платите и другите работнички права беа ниски, без оглед на обидите за подобра заштита на работниците во приватниот сектор преку Законот за работни односи.
Последната капка беше избувнувањето на кризата во 2008 година и порастот на стапката на невработеност на речиси 20 проценти. Околу 200.000 луѓе останаа без работа во годините на криза во приватниот сектор, што доведе до масовна емиграција по отворањето на границите за богатите земји од ЕУ. А потоа, излезот од кризата доведе до потреба од работници, кои повеќе ги немаше бидејќи се иселија.
Единствено решение за надоместување на изгубената работна сила беше увозот на странски работници и зголемувањето на уделот на вработените граѓани. Уделот на вработени граѓани е само малку зголемен и покрај зголемувањето на платите. Факт е дека многу помал дел од населението на возраст од 15 до 64 години моментално работи во Хрватска отколку во другите земји на ЕУ.
Колку се платени странските работници во Хрватска?
Според податоците на Хрватската служба за вработување (ЦЕС), во периодот од почетокот на 2023 година до крајот на ноември се издадени 147.593 позитивни мислења за престој и работа на странски работници. Имало 173.938 барања, но 21.495 биле одбиени.
Главно се работи за занимања во градежништвото и туризмот, каде што просечните плати се движат меѓу 600 и 700 евра нето, што е само малку над законскиот минимум во Хрватска, кој изнесуваше 700 евра бруто, т.е. околу 560 евра нето.
Најбараното занимање бил градежен работник, со просечна плата од околу 603 евра нето. Таа работа ја завршија повеќе од 16.000 странски работници.
Второто најбарано занимање е поврзано со туризмот, поточно келнер. Просечната нето плата била околу 669 евра нето (пресметано за Загреб). Според податоците на CES, во првите 11 месеци од минатата година имало 9.578 такви работници.
Асистентот готвач е третото најбарано занимање, со просечна плата од 616 евра нето и 8.419 работници. Следното најзастапено занимање е ѕидарството, каде просечната плата е 648 евра нето, а вработени се 8.390 работници.
Како нискоградба, вработени се 7.648 странски работници, за просечна плата од 608 евра нето.
Готвачот е шестата најбарана професија во која лани работеле 7.266 луѓе за просечна плата од 697 евра нето. Тоа е и највисоката просечна плата меѓу 18-те најчести занимања на странски работници во Хрватска.
Бравар, на пример, има нето просечна плата од 625 евра, а возач на камион - 634 евра.
* Наградата се доделува на котирано друштво, избрано со гласање преку онлајн анкета на веб страниците на Берзата и интернет порталот „Фактор“, кој е партнер на Берзата во доделувањето на оваа награда. Гласањето се врши паралелно на двете веб страници и акцијата на издавачот што ќе има најмногу гласови од двете анкети збирно, ќе биде прогласена за Акцијата на годината по избор на јавноста за 2024 година.
Предмет на анкетата е листа од десет котирани акции, избрани врз основа на остварениот промет и транспарентноста во нивното работење.