ТРАМП ПОД СИЛЕН ПРИТИСОК - му се закачија моќниците, сакаат безмилосно да удира, нема прошка за ова?!

Добивај вести на Viber

Голем број истакнати републикански пратеници вршат притисок врз новоизбраниот претседател на САД, Доналд Трамп, да стави крај на трговската шема која и дава преференцијален третман на Јужна Африка, објави Фокс њуз.

Според Законот за африкански раст и можности (AGOA), 35 земји добиваат бесцарински пристап до американскиот пазар за повеќе од 1.800 производи. За да се сметаат за подобни, учесниците мора да поминат годишна оценка за трговската и инвестициската политика, управувањето, трудот и човековите права.

Откако се приклучи на иницијативата во 2000 година, Јужна Африка стана најголемиот корисник на програмата и САД се рангирани како втора најголема дестинација за глобалниот извоз на Преторија во 2021 година, по Кина.

Фокс њуз објави во својата статија дека доколку Вашингтон ја отстрани Преторија од програмата АГОА, извозот на автомобили и цитрус во Јужна Африка би можел да биде најтешко погоден, што потенцијално ќе доведе до губење на десетици илјади работни места.

- Останувам загрижен за напорите на Јужна Африка да се приближи до Русија, Кина и Иран, вклучително и иранските терористички прокси, и влијанието што тоа го има врз националната безбедност на САД - витален елемент во исполнувањето на барањата за АГОА - рече републиканскиот сенатор Џим Риш, кој минатиот ноември ја обвини Преторија за поткопување на „американските национална безбедност и надворешнополитичките интереси“.

Неговиот колега, сенаторот Тим ​​Скот, минатата година тврдеше дека „Јужна Африка ги засолнила санкционираните руски бродови, ги проширила односите со Иран и се спротивставува на правото на Израел да се брани по терористичките напади на Хамас“.

Неговата канцеларија потврди за Фокс њуз дека пратеникот „со нетрпение очекува да работи со администрацијата на Трамп за да се осигура дека учесниците во АГОА нема да ги поткопаат нашите национални безбедносни интереси“.

Во писмото до американскиот државен секретар Ентони Блинкен минатиот јуни, двопартиска група пратеници на сличен начин го вклучи алармот поради „штетната поддршка на Јужна Африка за руската инвазија на Украина и можните прекршувања на Законот за санкции на САД“.

Во декември минатата година, Јужна Африка поднесе жалба до Меѓународниот суд на правдата со седиште во Хаг, тврдејќи дека воената кампања на Израел во Газа била „геноцидна по природа“. Израел ја започна операцијата по смртоносниот упад на милитантите на Хамас во израелските територии на 7 октомври 2023 година, во кој беа убиени 1.200 луѓе.

Јужна Африка, исто така, одржува блиски врски со Русија, а претседателот Кирил Рамафоза ја опишува Москва како „ценет сојузник“ овој октомври.

Трамп, пак, погледот го насочи кон Панамскиот канал

Панама има целосен суверенитет над меѓуокеанскиот канал што минува низ земјата со децении, а новоизбраниот американски претседател Доналд Трамп сега зборува за обидот Вашингтон да ја врати контролата врз каналот.

Гласот на Америка проучуваше што велат договорите за оваа можност.

Од неговото отворање во 1914 година, Панамскиот канал е од стратешко значење за глобалните трговски патишта и еден од клучните извори на приход за панамската влада. Меѓутоа, контролата над таа рута не била секогаш во рацете на локалните власти.

Соединетите Американски Држави имаат ексклузивна контрола над Панамскиот канал со децении, поради неговата водечка улога во неговата изградба. Меѓутоа, по потпишувањето на договорот Торијос-Картер во 1977 година, Вашингтон и го отстапи суверенитетот над каналот на Панама, што жителите на земјата го нарекуваат историска „пресвртница“.

Трамп сега го доведува во прашање тоа. Тој предложи во неделата дека новата администрација би можела да се обиде да ја врати контролата врз Панамскиот канал поради „апсурдните“ такси што бродовите ги плаќаат за да се движат по рутата.

Што вели историјата и договорите?

Американската влада, под претседателот Теодор Рузвелт, купи француски имот во зоната на Панамскиот канал за 40 милиони долари во 1902 година, кога територијата сè уште беше дел од Колумбија.

Откако го отфрлија предлогот за изградба на каналот, САД го поддржаа панамското движење за отцепување и ја признаа Република Панама како независна земја на 6 ноември 1903 година.

Истата година, на 18 ноември, беше потпишан договор со кој на Америка и се даде сопственост и контрола на зоната на Панамскиот канал и се овозможи нејзина изградба.

Една деценија подоцна, Панамскиот канал беше официјално отворен. Неговата конструкција им овозможи на бродовите да избегнуваат пловење низ Јужна Америка или да ја користат Панамската железница за транспорт на стоки меѓу Атлантскиот и Тихиот океан.

Незадоволство на жителите на Панама

Американската контрола над каналот значеше дека голем дел од територијата на Панама е во рацете на странска влада, што предизвика незадоволство кај населението.

Повеќегодишните протести претходеа на историските настани од 9 јануари 1964 година, кој во Панама се смета за „Ден на мачениците“.

На тој датум десетици ученици дојдоа на каналот со училишното знаме барајќи истото да биде подигнато. Сепак, тие се судрија со американски војници и знамето беше искинато. Поради ова следеа тридневни немири во кои загинаа 21 лице.

Дипломатските односи меѓу Вашингтон и Панама беа прекинати, што доведе до меѓународен притисок за почеток на преговори и потпишување нов договор.

Договорите Торијос-Картер

На 7 септември 1977 година, американскиот претседател Џими Картер и панамскиот лидер Омар Торијос потпишаа договори кои на крајот доведоа до тоа САД да го отстапат каналот на Панама.

Неколку месеци претходно, Картер ја водеше битката во Конгресот за ратификување на договорите, велејќи дека тие се клучни за „да се обезбеди континуирана ефективна употреба на каналот за комерцијални и безбедносни потреби на Америка“.

Според договорите, Панама и дозволи на Америка да управува со каналот до 31 декември 1999 година. Оттогаш, каналот целосно премина во рацете на панамските власти.

Во посебен договор, за неутралноста и работењето на Панамскиот канал, беше утврдено дека преминот е „нераскинлив дел“ од територијата на Панама и дека „ќе биде трајно неутрален“.

Договорите се заштитени со меѓународното право, па не е познато како Трамп би се обидел да ја преземе територијата што веќе и е дадена на Панама.

Соединетите Американски Држави остануваат главен корисник на Панамскиот канал, според локалните власти, кои сочинуваат речиси 67 отсто од вкупниот товар што се транспортира преку оваа рута.

Отфрлање на пораките на Трамп

Панамскиот претседател Хозе Раул Мулино ги отфрли изјавите на Трамп за можното враќање на контролата врз каналот како повреда на суверенитетот на неговата земја.

Мулино во видеото рече дека „секој квадратен метар од Панамскиот канал и околината и припаѓа на Панама и тоа ќе продолжи да биде случај“.

Трамп подоцна одговори на тоа на неговата социјална мрежа Вистина.

„Ќе видиме!“.

Тој објави и слика од американското знаме во областа на каналот со порака: „Добредојдовте во Канал САД“.

Колумбискиот претседател Густаво Петро, ​​исто така, ги отфрли пораките на Трамп, велејќи дека Трамп „направил грешка и си противречи на самиот себе“. Мексиканската претседателка Клаудија Шајнбаум нагласи дека „Панамскиот канал му припаѓа на народот на Панама“.