ЗЕМЈИТЕ НА ПОРАНЕШНА СФРЈ ЛЕЖАТ НА БОГАТСТВА, САМО СЛОВЕНИЈА БУКВАЛНО НЕМА НИШТО: Но, тие се побогати од сите заедно

Добивај вести на Viber

Речиси во сите области на поранешна Југославија може да се најдат значителни наоѓалишта на различни минерални суровини: од обичен јаглен до злато.

Србија

Сегашното лудило за литиум (и поддржувачите и противниците на неговото ископување) е само врвот на ледениот брег во однос на минералното богатство на Србија. Во Србија, големи наоѓалишта на железна руда се пронајдени во Копаоник, Златибор и во источна Србија.

Што се однесува до бакарната руда, таа се наоѓа кај Бор, Мајданпек и Велики Кривељ. Оваа руда содржи и злато, сребро, селен и пирит. Србија е еден од најголемите производители на бакар во Европа. Кога се споменува златото, треба да се спомене и дека ново наоѓалиште на злато е откриено во Хомоље, во општина Жагубица.

На Цер и Букуља е откриен калај, а откриени се значителни резерви на глина (користена за градба), цементен материјал, кварц, талк, каолин, фелдспат и други минерали. Антимон се експлоатира кај Крупње и Зајечар, волфрам кај Благојев Камен во источна Србија. Наслаги на никел има и кај Врњачка бања, Трстеник и Цер.

Голија има неискористени резерви на волфрамова руда чии истражувања беа започнати во 80-тите години, но не се завршени, вели геологот Алија Халиловиќ за Санџак прес.

Косово и Метохија не се помалку богати со руди: басенот на лигнит на потегот Обилиќ-Приштина беше едно од најголемите наоѓалишта на лигнит во СФРЈ, додека значителни резерви беа откриени и во Метохија. Според наоѓалиштата на олово-цинкова руда, Косово било на прво место во голема Југославија, покажува студијата „Преглед на природните ресурси на Балканот и нивната употреба“ објавена од доцент др. Горан Баровиќ од Никшиќ. Во оваа руда, открива Баровиќ, има и примеси на злато, сребро, бизмут, германиум, сулфур и пирит. Лоцирани се и значителни наоѓалишта на никел, магнезит, антимон и хром.

Што се однесува до Босна и Херцеговина, уште пред 100 години се сметаше дека рударството е главна економска гранка во оваа земја. Големи резерви на железна руда се пронајдени во регионот на Вареш и Љубовија, а има и во регионот на Враница. Олово и цинк се пронајдени на подрачјето на Сребреница. Наслаги на боксит има околу Мостар, Босанска Крупа, Власеница и Јајце. Гипс има околу Доњи Вакуф и Воларим. Во околината на Тузла се експлоатира камената сол. Наоѓањата на бакар се наоѓаат во околината на Јајце, Бугојно и Крешево.

Во областите Баковиќи, Јајце и Горњи Вакуф се пронајдени олово, цинк, пирит и барит, како и придружни благородни метали. На повеќе локалитети се пронајдени наоѓалишта на антимон, каолин, жива, хром, магнезит, азбест и други руди. Јагленот (кафеав и лигнит) се ископува во пет басени: Тузланскиот басен (Крека, Бановиќи, Угљевиќ, Мазграја); централен босански (Какањ, Зеница и Бреза). Големите наоѓалишта на јаглен предизвикаа изградба на десетина термоелектрани.

Хрватска

Што се однесува до Хрватска, значајни природни ресурси се забележани во делот на оваа поранешна република што територијално припаѓа на Балканскиот Полуостров. Наслаги на боксит и лапор (користени во градежништвото) се откриени на повеќе локации во Далмација и Истра, а барит има и во Лика и Горски котар. Хрватска има мали резерви на јаглен, но наоѓалишта на нафта се откриени на неколку локации по реката Сава низводно од Загреб. Солта се експлоатира во солените садови во Паг, Нин и Стон.

Во минатото не било така: во Руди кај Самобор се ископувал бакар, кој во XVI век ја имал најголемата експлоатација на бакар во Европа. На истото место за кратко време се ископуваа сидерит и хематит, а во близина на рудникот имаше и топилница. Оловото и сребрената руда се експлоатираат во 16 век во рудникот Зрински на Медведница, додека цинк, железо, лигнит и кафеав јаглен биле ископувани во областа Иванец во 18 век.

Македонија

Кога се зборува за Македонија, железна руда е откриена кај Слепче и Тајмиште. Железната руда со примеси на никел се наоѓа во близина на Кавадарци, Прилеп и Велес.

Кај Кавадарци има руди на никел, антимон се наоѓа на повеќе места, но се експлоатира само кај Лојане. Хром се експлоатира и кај Лојане и Радуша. Злетово е најголемиот рудник за олово-цинкова руда.

Црна Гора

Од минералното богатство во Црна Гора се експлоатираат: јаглен (кафеав и лигнит) во областа Пљевља и Беран, боксит (црвено-бел) во околината на Никшиќ. Оловно-цинковни руди има кај Пљевља и Брскова кај Мојковац. Во близина на Улцињ се експлоатира морската сол.

Во стратешките документи пишува дека на територијата на општина Беране има наоѓалишта на кафеав јаглен, тула глина, олово и цинк и техничко-градежен камен. Се наведува дека вкупните резерви на кафеав јаглен се проценуваат на 30 милиони тони, додека на подрачјето на планината Сјекирица, проценетите наоѓалишта на олово и цинкова руда се околу 16 милиони тони.

Словенија

Ова е единствената земја создадена од поранешна Југославија која практично нема постоечки, активни рудници: напуштените подземни рудници сведочат за обемот и важноста на рударството на територијата на Словенија, како и на поширокото подрачје на овој дел од Европа. Иако повеќето рудници денеска се затворени, дел од нивното богатство, како и дел од нивното културно и техничко наследство може да се види во туристичките рудници, музеи и разни изложби, се наведува на веб-страницата на Природонаучниот музеј на Словенија.

А Словенците?

Најбогати се од сите нас, и покрај тоа што нема ниедно од богатствата под земјата.