ШТО ЌЕ СЕ „ИЗРОДИ“ ПО ХАОТИЧНИТЕ ИЗБОРИ ВО ФРАНЦИЈА? Марин Ле Пен беше поразена, но не е излезена од игра
Објавено во: Свет 08 Јули, 2024
По првиот круг на
гласање на 30 јуни, Националното собрание и Марин Ле Пен беа на пат до својата
прва победа во историјата. Тој сон се распадна синоќа, бидејќи соработката меѓу
либералите на Макрон и левицата ја спречи екстремната десница да победи.
Расположението беше мрачно во изборната ноќ во седиштето на Националното собрание, додека активистите го исвиркаа Жан-Лук Меланшон. Претседателот на партијата, Џордан Бардела, го осуди „неприродниот сојуз“ на центарот и левицата како естаблишмент.
И покрај сета горчина, партијата драстично го зголеми бројот на своите пратеници во Народното собрание. Уште колку естаблишментот може да ги држи надвор од власта?
„Тоа е политички пресврт, дури и ако Националното собрание не заврши на чело на државата. Движењето на Ле Пен е најголемиот победник на изборите“, вели Бенџамин Морел, политички аналитичар на Универзитетот Пантеон-Асас во Париз, додавајќи:
„Милиони гласови ќе се претворат во голема финансиска добивка“, рече тој, мислејќи на државното финансирање што ќе следи по изборите.
Ова ја става Марин Ле Пен во моќна позиција, со совршена можност да се искористи, пред нејзината веројатна кампања за француското претседателство кога Макрон ќе се повлече во 2027 година.
„Тие имаат одличен наратив пред 2027 година: Можат да кажат дека им е украдена победата и тие се вистинска алтернатива“, смета Морел.
Коцката на Макрон не се исплатеше, но можеше да биде и полошо
Пред една недела изгледаше како Макрон да се упати кон катастрофа кога, по поразот на изборите за Европскиот парламент, реши да распише предвремени парламентарни избори во Франција. Марин Ле Пен беше на чекор од власт по првиот круг гласање.
Но, во неделата вечерта неговата центристичка коалиција го избегна најлошото, преживеа во парламентот, иако загуби добар број пратенички места, додека Националното собрание остана без мнозинството потребно за формирање влада.
Емануел Макрон нема премногу причини да биде среќен. Францускиот претседател пред вонредните избори командуваше со најголемата група во парламентот. Сега најверојатно ќе мора да работи со премиерот кој ќе биде од опозицијата. Нарушен е авторитетот на претседателот во земјата и кредибилитетот во странство.
Но, според Алберт Алеман, професор на Париската бизнис школа, Макрон беше во право што свика предвремени избори иако тие донесоа конфузија:
„Гледам многу латентни тензии во Франција, многу прашања кои не се решени. Ја отвори Пандорината кутија, земјата не е задоволна со макронизмот и вреска за ново чувство на политичка припадност“, рече тој.
Меланшон нема да го одржи главниот говор
Кога би можеле да зборуваме за еден победник на изборите, тоа секако би бил радикалниот левичар Жан-Лук Меланшон. Неговата политичка опција сега може да бара премиерско место, кое де факто ќе ја стави левицата на власт.
Подготвени сме“, изјави Меланшон, кој трипати беше кандидат за претседател на Франција, но истовремено најави дека не сака да биде премиер.
Во последно време, критичарите го обвинија Меланшон дека приклонува кон антисемитизмот кога се чинеше дека ги минимизира нападите врз Евреите во Франција.
Пошироката левичарска коалиција, под знамето на Новиот народен фронт, веќе се распаѓа. Нејзините лидери испратија спротивставени пораки во неделата навечер за нивните цели.
Што може да се роди од хаосот?
Не постои лесен одговор на ова прашање. Бидејќи ниту една опција нема мнозинство, можно е претседателот да одлучи за привремен период и да им даде време на партиите да се договорат за коалиција.
Алтернативно, Макрон би можел да назначи преодна влада, задржувајќи го Атал како премиер. Тој дури може да го усвои италијанскиот модел и да назначи технократски тим од експерти со консензус. Ваквата администрација би се воздржувала од правење амбициозни планови и би се фокусирала на функционирањето на државата. Таквата ограничена администрација би почивала на премолчен договор меѓу дијаметрално спротивставените страни да се воздржат од нејзино соборување, само за да се уверат пазарите и меѓународните партнери.
Французите масовно гласаа, центарот беше поразен, а ако заврши со останување на Атал на премиерската позиција, тоа не е добро за француската демократија.
EPA-EFE/LUDOVIC MARIN