ХМПВ, ПТИЧЈИ ГРИП И НОРОВИРУС, РАЗЛИКИ И СЛИЧНОСТИ: Што најмногу треба да нѐ загрижува?

Добивај вести на Viber

Во зимскиот период, зголемената застапеност на одредени вируси претставува значителен предизвик за јавното здравје. Покрај типичните зимски респираторни вируси како грипот, COVID-19 и респираторниот синцицијален вирус (RSV), во последно време се забележува пораст на инфекции предизвикани од човечкиот метапневмовирус (HMPV), птичјиот грип (H5N1) и норовирусот. Овие вируси можат да предизвикаат сериозни здравствени компликации, особено кај ранливите групи на населението. Според податоците од Центрите за контрола и превенција на болести (CDC), норовирусот достигнал највисоко ниво за овој период од годината во последната деценија, додека HMPV бележи пораст на случаи во Кина. Иако повеќето инфекции предизвикани од овие вируси се со поблаги симптоми, нивната зголемена присутност бара зголемено внимание и превентивни мерки за заштита на јавното здравје.

Во октомври ланската година, по пауза од неколку години, птичјиот грип (H5N1) повторно беше детектиран кај нас во Зоолошката градина во Скопје, каде што угина гуска заразена со вирусот.

По овој настан, беа спроведени низа епидемиолошки мерки, а здравствените власти уверуваат дека ризикот за општата популација е мал, особено ако немало директен контакт со заболени или мртви птици. Во однос на човечкиот метапневмовирус (HMPV), кој бележи зголемен број на пациенти во Кина, здравствените власти во земјава рекоа дека досега кај нас не е регистриран ниту еден случај и дека нема место за паника, односно дека не постои ризик да се повтри пандемијата со Ковид 19.

Норовирусот, пак, познат како „зимски стомачен вирус,“ е чест причинител на гастроинтестинални инфекции во зимскиот период. Според изјави од матичните лекари, во изминатиот период биле забележани пациенти со симптоми типични за норовирусна инфекција, како што се дијареја, повраќање и покачена температура.

Иако точниот број на потврдени случаи останува непознат поради недостиг на систематско тестирање, лекарите предупредуваат дека норовирусот е високо заразен и лесно се пренесува, особено во затворени простории како што се училишта, детски градинки и домови за стари лица.

Во повеќето случаи, инфекцијата трае 24 до 48 часа и не бара посебен третман освен рехидрација за надоместување на изгубените течности. Сепак, кај малите деца, постарите лица и оние со ослабен имунитет, инфекцијата може да доведе до сериозни компликации како дехидрација, што бара медицинска интервенција.

Разлики и сличности меѓу трите зимски вируси

„Иако човечкиот метапневмовирус (HMPV), птичјиот грип (H5N1) и норовирусот се различни по природа и начин на пренесување, постојат одредени сличности меѓу нив, особено во контекст на симптомите кои ги предизвикуваат и сезонската појава.

HMPV и птичјиот грип се респираторни вируси кои најчесто предизвикуваат кашлица, покачена температура и потешкотии со дишењето, додека норовирусот е гастроинтестинален вирус со симптоми како дијареја, повраќање и грчеви во стомакот.

Клучната разлика лежи во начинот на пренос: HMPV и птичјиот грип се пренесуваат преку капки во воздухот, додека норовирусот главно се пренесува преку загадена храна, вода или контакт со контаминирани површини.

Што се однесува до сериозноста, птичјиот грип има највисок потенцијал за компликации, особено ако вирусот се адаптира за полесен пренос кај луѓето. HMPV обично предизвикува благи до умерени инфекции, но може да биде сериозен кај постари лица и деца. Норовирусот, пак, е високо заразен, но ретко предизвикува компликации освен во случаи на тежок недостаток на течности.“, велат матичните лекари со кои контактираше Фактор.  

За сезонските респираторни вируси, вакцинацијата, носењето маска, хигиената на рацете и слични мерки се од витално значење. За норовирус, миењето на рацете и редовното чистење/дезинфекција се важни, додека за H5N1, односно птичјиот грип, е важно да се знаат факторите на ризик, како што се непиењето на сирово млеко и избегнувањето на директен контакт со диви птици и заразени крави.

Превенцијата е клучна за контролата на овие вируси, и сите овие мерки помагаат во намалувањето на ризикот од инфекција и ширење на болестите.

Анита Буховски